Wielowymiarowa analiza porównawcza województw: podkarpackiego i małopolskiego
DOI:
https://doi.org/10.24917/20833296.12.5Słowa kluczowe:
analiza wielowymiarowa, małopolskie, planowanie strategiczne, podkarpackie, rozwój regionalnyAbstrakt
Zjawisko rozwoju regionalnego należy do bardzo złożonych i istotnych z punktu widzenia procesów zarówno społecznych, jak i ekonomicznych. Jest ono analizowane w ramach nauk społecznych, głownie z perspektywy ekonomii. Niemniej istotne wydaje się jednak także uwzględnienie aspektów związanych z procesem zarządzania rozwojem regionalnym. Taki właśnie kontekst przyjęto w niniejszym artykule. Jego celem jest porównawcza ocena dystansu rozwojowego dla pary sąsiadujących ze sobą województw - małopolskiego i podkarpackiego. Realizując te zamierzenia, w pierwszej kwestii dokonano przeglądu literatury dotyczącej teorii rozwoju regionalnego, a w szczegolności zagadnień potencjału i konkurencyjności regionów. Następnie przedstawiono modele badawcze, zbudowane z wykorzystaniem metody AHP (Analytic Hierarchy Process). Na ich podstawie przeprowadzono analizę porównawczą, wskazując podobieństwa i różnice pomiędzy badanymi województwami. W badaniu wykorzystano zarówno wybrane zmienne statystyczne, jak i zmienne zagregowane, zbudowane na podstawie wymienionych modeli. Opierając się na przeprowadzonych badaniach, sformułowano ogólne wnioski dotyczące zarówno dotychczasowych efektów zarządzania rozwojem regionu, jak i działań koniecznych do podjęcia w przyszłości.Bibliografia
Aghion, Ph., Howitt, P. (1999). Endogenous Growth Theory. London: MIT Press.
Alfaro, L., Kalemli‐Ozcan, S., Sayek, S. (2009). FDI, productivity and financial development. The World Economy, 32(1), 111–135.
Bank Danych Lokalnych. GUS (2015, 10 stycznia). Pozyskano z: www.stat.gov.pl
Bendell, T., Boulter, L., Kelly, J. (1993). Benchmarking for competitive advantage. London: Financial Times/Pitman Publishing.
Błachut, B., Cierpiał-Wolan, M., Koprowicz, D. (2014). Analiza rozwoju społeczno-gospodarczego województwa podkarpackiego w latach 2009–2013. Rzeszów: WUS w Rzeszowie.
Castells, M. (1996). The Rise of Network Society, Oxford: Blackwell Publishers.
Chądzyński, J., Nowakowska, A., Przygodzki, Z. (2007). Region i jego rozwój w warunkach globalizacji. Warszawa: CeDeWu Wydawnictwa Fachowe.
Dess, G. and Miller, A. (1993). Strategic Management. New York: McGraw-Hill.
Dodgson, J.S., Spackman, M., Pearman, A., Phillips, L.D. (2009). Multi-criteria analysis: a manual, Department for Communities and Local Government. Londyn.
Dubini, P. (1989). The influence of motivations and environment on business start-ups: some hints for public policies. Journal of Business Venturing, 4, 11–26.
Dykas, P. (2009). Taksonomiczne wskaźniki przestrzennego zrożnicowania rozwoju powiatow wojewodztwa podkarpackiego. Studia Prawno-Ekonomiczne, 80, 201–214.
Eden, C., Ackermann, F. (2013). Making strategy: The journey of strategic management. New York: Sage.
Friedmann, J. (1986). The world city hypothesis. Development and Change, 17(1), 69–83.
Galor, O., Weil, D.N. (2000). Population, Technology and Growth. American Economic Review, 90(4), 806–828.
Gierszewska, G., Romanowska, M. (1997). Analiza strategiczna przedsiębiorstwa. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Ginevičius, R., Podvezko, V. (2009). Evaluating the changes in economic and social development of Lithuanian counties by multiple criteria methods. Technological and Economic Development of Economy, 3, 418–436.
Hansen, G.D., Prescott, E.C. (2002). Malthus to Solow. Economic Review, 92(4), 1205–1217.
Hirschman, A.O. (1958). The strategy of economic development, 58. New Haven: Yale University Press.
Hydzik, P. (2012). Zastosowanie metod taksonomicznych do oceny poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego powiatów województwa podkarpackiego. Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, Ekonomia i Nauki Humanistyczne, 2(19), 17–32.
Krupski, R. (2007). Zarządzanie strategiczne. Koncepcje – metody. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
Linnemann, H., Pronk, J.P., Tinbergen, J. (1965). Convergence of economic systems in East and West. Rotterdam: Netherlands Economic Institute.
Lisiński, M. (ed.) (2007). Słownik podstawowych terminow samorządu terytorialnego, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza.
Lucas, R.E. (1988). On the Mechanics of Economic Development. Journal of Monetary Economics, 22, 3–42.
McCann, Ph., Ortega-Argiles, R. (2013). Smart specialization, regional growth and applications to European union cohesion policy. Regional Studies ahead-of print, 1–12.
McMillan, M.S., Rodrik, D. (2011). Globalization, structural change and productivity growth. National Bureau of Economic Research NBER Working Paper, 17143(01).
Miłaszewicz, D. (2012). Postępy w realizacji zrównoważonego rozwoju jako kryterium oceny polityki ekonomicznej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 246, 270–279.
Mroczek, K., Tokarski, T. (2013). Przestrzenne zróżnicowanie technicznego uzbrojenia pracy i łącznej produkcyjności czynników produkcji w Polsce w latach 1995–2009. Studia Prawno-Ekonomiczne, 88, 333–357.
Munda, G. (2004). Social multi-criteria evaluation: Methodological foundations and operational consequences.
European Journal of Operational Research, 158(3), 662–677.
Oguchi, N. (ed.) (2004). Total Factor Productivity Growth, Asian Productivity Organization, Tokyo.
Perroux, F., (1950). Economic space: theory and applications. The Quarterly Journal of Economics, 89–104.
Podvezko, V. (2009). Application of AHP technique. Journal of Business Economics and Management, 2, 181–189.
Prusak, A., Stefanow, P. (2014). AHP – analityczny proces hierarchiczny. Warszawa: CH Beck.
Prusak, A., Strojny, J., Stefanow, P. (2014). Analityczny Proces Hierarchiczny (AHP) na skróty – kluczowe pojęcia i literatura. Humanities and Social Sciences, 4, 179–192.
Ptaszek, P., Adamus, W. (2012). Modele rozwoju gmin w ujęciu wielokryterialnego procesu decyzyjnego. Studia Regionalne i Lokalne, 49(3), 85–106.
Rabelo, S. (1991). Long-Run Policy Analysis and Long-Run Growth. Journal of Political Economy, 99, 500–521.
Romer, P.M. (1994). The Origins of Endogenous Growth. Journal of Economic Perspectives, 8, 3–22.
Saaty, T.L. (1990). How to make a decision: the analytic hierarchy process. European Journal of Operational Research, 48(1), 9–26.
Saaty, T.L., Vargas, L.G. (1991). The Logic of Priorities. Pittsburgh: RWS Publications.
Snieška, V., Bruneckienė, J. (2009). Measurement of Lithuanian regions by regional competitiveness index. Inzinerine Ekonomika – Engineering Economics, 61(1), 45–57.
Solow, R.A. (1956). Contribution to the Theory of Economic Growth. Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65–94.
Stec, M. (2007). Analiza porównawcza miar syntetycznych rozwoju społeczno-gospodarczego województw. Wiadomości Statystyczne, 6, 51–58.
Stec, M., Janas, A. (2009). Analiza porównawcza metod klasyfikacji województw. Wiadomości Statystyczne, 4, 26–41.
Strojny, J. (2010). Analiza potencjału przedsiębiorczego wojewodztwa podkarpackiego. Przedsiębiorczość – Edukacja, 6, 176–197.
Swan, T. (1956). Economic Growth and Capital Accumulation. Economic Record, 32, 334–361.
Tokarski, T. (2010). Przestrzenne zróżnicowanie łącznej produktywności czynników produkcji w Polsce. Gospodarka Narodowa, 3, 23–38.
Triantaphyllou, E. (2013). Multi-criteria decision making methods: a comparative study. 44, Springer Science & Business Media.
Trzaskalik, T. (2014). Wielokryterialne wspomaganie decyzji. Przegląd metod i zastosowań. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, 74, 239–263.
Turskis, Z., & Zavadskas, E. K. (2011). Multiple criteria decision making (MCDM) methods in economics: an overview. Technological and economic development of economy, 2, 397–427.
Warżała, R. (2015). Wykorzystanie miar syntetycznych do konstrukcji regionalnego wskaźnika koniunktury. Wiadomości Statystyczne, 3, 52–67.
Witkowska, D. (2012). Budowa mierników syntetycznych do oceny efektywności europejskich funduszy inwestycyjnych. Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych, 13(3), 262–275.
Wojtyna, A. (1995). Polityka ekonomiczna a wzrost gospodarczy. Gospodarka Narodowa, 6, 1–10.
Wosiek, M. (2010). Strukturalne uwarunkowania konkurencyjności regionow Polski Wschodniej w przestrzeni krajowej i europejskiej. Nierowności społeczne a wzrost gospodarczy. Spójność społeczno- ekonomiczna a modernizacja gospodarki, 16, 388–402.
Wojcik, P. (2008). Dywergencja czy konwergencja: dynamika rozwoju polskich regionów. Studia Regionalne i Lokalne, 2(32), 41–60.
Wrobel, A. (1965). Pojęcie regionu ekonomicznego a teoria geografii, Warszawa: PWN.
Zienkowski, L. (ed.) (2003). Wiedza a wzrost gospodarczy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
