Technopolie jako miejsca lokalizacji korporacji informatycznych
DOI:
https://doi.org/10.24917/20833296.12.8Słowa kluczowe:
korporacja, korporacja informatyczna, lokalizacja, technopoliaAbstrakt
Nowe warunki działalności firm w gospodarce globalnej przyczyniły się do nasilenia procesów powstawania przedsiębiorstw międzynarodowych w formie korporacji i konglomeratów wielu działalności, o zróżnicowanym statusie prawno-organizacyjnym, których celem jest uzyskanie jak największej efektywności ekonomicznej. Decyzje o ich lokalizacji zwykle uzależnione są od: strategii i organizacji korporacji, ich wielkości, pozycji konkurencyjnej, stopnia ich internacjonalizacji oraz branży, w której działają. Wybór lokalizacji przez firmę międzynarodową ma bardzo istotne znaczenie z punktu widzenia rozwoju danego miejsca i regionu. Szczególną rolę w omawianym procesie odgrywają korporacje informatyczne, które stanowią stosunkowo nowy sektor, rozwijający się szczególnie intensywnie w ostatnim ćwierćwieczu. Obszary, gdzie lokalizowane są siedziby zarządu i oddziały korporacji informatycznych wyróżniają się w przestrzeni czynnikami, które pozwalają kształtować specyficzną formę aglomeracji, technopolię (technopolis, techopole). W nawiązaniu do tych przesłanek przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza czynników, które wpływają na lokalizację korporacji informatycznych w przestrzeni światowej. Zamierzeniem jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie: W których technopoliach korporacje informatyczne zlokalizowały siedziby zarządów i oddziały oraz jakie były uwarunkowania tego procesu na poszczególnych obszarach? Badaniami objęto 100 dominujących korporacji informatycznych, które wyróżniono spośród 2000 największych tego typu korporacji o zasięgu światowym. Zasadnicze czynniki wpływające na lokalizację korporacji informatycznych w technopoliach to: zaplecze naukowo-badawcze, dostęp do wykwalifikowanych pracowników, połączenia komunikacyjne i koncentracja innych przedsiębiorstw danej działalności. Innymi istotnymi czynnikami są: działania na rzecz wzmocnienia własnej pozycji konkurencyjnej i monopolistycznej, stopień specjalizacji działalności, kapitał intelektualny założycieli i pracowników, który miał wpływ na rozwój nowych technologii (wynikający m.in. z cyklu życia produktu, nakładów i zatrudnienia w działalności badawczo-rozwojowej, bliskości uczelni wyższych), przeprofilowanie dotychczasowych działalności korporacji lub zakładanie zupełnie nowych oraz rożne źródła zasilania finansowegoBibliografia
Benko, G. (1993). Geografia technopolii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Borowiec, M., Dorocki, S., Jenner, B. (2009). Wpływ zasobów kapitału ludzkiego na kształtowanie społeczeństwa informacyjnego i innowacyjności struktur przemysłowych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 13, 95–109.
Borowiec, M. (2010). Funkcjonowanie krakowskiego i rzeszowskiego ośrodka akademickiego w świetle koncepcji układów bipolarnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Prace Monograficzne, 539.
Budner, W. (2004). Lokalizacja przedsiębiorstw. Aspekty ekonomiczno-przestrzenne i środowiskowe. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
Chojnicki, Z., Czyż, T. (2007). Rola kapitału ludzkiego w kształtowaniu gospodarki opartej na wiedzy w Polsce. Przegląd Geograficzny, 79(3–4), 423–428.
Domański, R. (1998). Zasady geografii społeczno-ekonomicznej. Warszawa – Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Domański, R. (2000). Miasto innowacyjne. Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, t. CIX, Warszawa.
Dorocki, S. (2012). Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju społeczeństwa informatycznego w Polsce. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, 27, 131–145.
Dorocki, S., Jastrzębski, J. (2012). Regionalne zróżnicowanie rozwoju biotechnologii w Europie. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 20, 67–94.
Kilar, W. (2009). Koncentracja przestrzenna światowych firm informatycznych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 12, 97–108.
Kukliński, A. (red.). (2001). Gospodarka oparta na wiedzy. Wyzwania dla Polski XXI wieku, Komitet Badań Naukowych, Warszawa Kukliński, A. (red.). (2005). Nauka – technologia – gospodarka. Komitet Badań Naukowych, Warszawa.
Kyaw, A. (2001). Decentralization of Production and the Formation of Technology Regions: A Case Study of the Koriyama Technopolis. Geographical Review of Japan, 74 (Ser. B), No. 2, 199–211.
Parysek, J.J. (1997). Podstawy gospodarki lokalnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Rachwał, T. (2011). Innowacyjność przedsiębiorstw przemysłowych jako czynnik rozwoju miast. W: Z. Makieła, A. Szromnik (red.), Miasto innowacyjne. Wiedza – przedsiębiorczość – marketing. Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, t. CXLI, 135–152.
Rachwał, T. (2013). Rola przedsiębiorstw przemysłowych w rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 21, 189–211.
Raźniak, P., Winiarczyk-Raźniak, A. (2013). Spatial distribution and differences in migration patterns and revenues of gminas in the Krakow Metropolitan Area. Bulletin of Geography. Socio-economic Series, 19, 73–86.
Raźniak, P. (2012). Procesy społeczno-ekonomiczne w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym. Prace Geograficzne, 129, 63–81.
Stachowiak, K. (2008). Czynniki instytucjonalne w budowaniu i funkcjonowaniu gospodarki opartej na wiedzy – przykład Finlandii. W: J.J. Parysek, T. Stryjakiewicz (red.), Region społeczno-ekonomiczny i rozwój regionalny. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Stopford, J.M. (1995). Competing Globally for Resources. Transnational Corporations, 2.
Stroper, M. (1992). The Limits to Globalization: Technology Districts and International Trade. Economic Geography, 68(1), 60–93.
Zioło, Z. (2004). Kształtowanie się firm informatycznych jako nowych elementów struktury przestrzennej przemysłu. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 7, 97– 106.
Zioło, Z. (2009). Procesy kształtowania się światowych korporacji i ich wpływ na otoczenie. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 12, 11–31.
Zorska, A. (2002). Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
