Wybrane determinanty przedsiębiorczości indywidualnej – zarys stanu badań

Autor

  • Danuta Piróg Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Instytut Geografii Zakład Dydaktyki Geografii

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.12.22

Słowa kluczowe:

czynniki ekonomiczne, czynniki pozaekonomiczne, przedsiębiorczość indywidualna, samozatrudnienie

Abstrakt

Przedsiębiorczość indywidualna jest jednym z ważniejszych czynników rozwoju społeczno- gospodarczego regionów w rożnej skali układów przestrzennych oraz istotnym sposobem uelastyczniania rynku pracy. Studia specjalistycznej literatury jednoznacznie wskazują na istnienie wielu determinant wpływających na skłonność jednostki do samo zatrudnienia. Są to zarówno kwestie ekonomiczne (np. poziom rozwoju gospodarczego, sytuacja na rynku pracy, polityka fiskalna), jak i pozaekonomiczne (np. płeć, wiek, wykształcenie, stan cywilny, posiadanie dzieci, wcześniejsze doświadczenie na rynku pracy). Celem autorki artykułu jest dokonanie przeglądu krajowych i zagranicznych prac teoretycznych, poświęconych determinantom przedsiębiorczości indywidualnej, a także syntezy wyników badań, weryfikujących wpływ czynników pozaekonomicznych na poziom samozatrudnienia. Przeprowadzone badania literaturowe, dotyczące roli czynników ekonomicznych w podejmowaniu samozatrudnienia wskazują, że w ujęciu międzynarodowym jego poziom pozostaje przede wszystkim w ścisłym związku z wartością PKB. W grupie czynników pozaekonomicznych dowiedziono zaś znaczącego wpływu płci, wieku, stanu cywilnego oraz poziomu wykształcenia na skłonność do rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Biogram autora

Danuta Piróg - Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Instytut Geografii Zakład Dydaktyki Geografii

Danuta Piróg, dr hab., jest adiunktem w Instytucie Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Jej zainteresowania naukowe dotyczą: roli usług edukacyjnych w przygotowywaniu człowieka do optymalnego funkcjonowania w integrującej się Europie, ze szczególnym uwzględnieniem przestrzeni wielokulturowych; metod badań z zakresu geografii społecznej, głownie innowacji dotyczących metod i technik społecznych badań jakościowych; funkcjonowania człowieka na rynku pracy w zmieniających się warunkach, na przykładzie absolwentów studiów wyższych. Autorka swoje doświadczenie naukowe pogłębiała przez czynny udział oraz kierowanie krajowymi i międzynarodowymi projektami badawczymi. Aktualnie zajmuje się przede wszystkim wielowymiarowymi analizami czynników warunkujących procesy tranzycji absolwentów szkół wyższych na rynek pracy oraz nowoczesnymi strategiami diagnozy predyspozycji zawodowych.

Bibliografia

Bates, T. (1990). Entrepreneur human capital inputs and small business longevity. The Review of Economics and Statistics, 4, 551−559.

Becker, G. (1991). A treatise on the family. Cambridge: Harvard University Press.

Blanchflower, D.G. (2000). Self-employment in OECD countries. Labour Economics, 7(5), 471−505.

Bonacich, E. (1973). A theory of middleman minorities. American Sociological Review, 38(5), 583−594.

Cahill, K., Giandrea, M., Quinn, J. (2006). Retirement patterns from career employment. The Gerontologist, 46(4), 514−523. DOI: 10.1093/geront/46.4.514

Caliendo, M., Fossen, F., Kritikos, A. (2011). Personality characteristics and the decision to become and stay self-employed. IZA Discussion Paper, 5566.

Chodyński, A. (2008). Przedsiębiorczość i innowacyjność a kompetencje − aspekty strategiczne. Zeszyty Naukowe Szkoły Humanitas, 2, 31−39.

Chyba, Z. (2015). Rola potencjału technologicznego w kształtowaniu przedsiębiorczości technologicznej. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 4, 27−35.

Clark, A.E. (1997). Job satisfaction and gender: why are women so happy at work? Labour Economics, 4(4), 341−372. DOI: 10.1016/S0927-5371(97)00010-9

Cooper, A.C., Gimeno-Gascon, F.J., Woo, C.Y. (1994). Initial human capital and financial capital as predictors of a new venture performance. Journal of Business Venturing, 9, 371−395. DOI: 10.1016/0883-9026(94)90013-2

Czerniachowicz, B. (2011). Uwarunkowania przedsiębiorczości korporacyjnej na podstawie przedsiębiorstw z województwa zachodniopomorskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Uniwersytet Szczeciński, 21, 197−206.

Dawson, Ch., Henley, A., Latreille, P. (2009). Why do individuals choose self-employment? IZA Discussion Papers, 3974.

De Wit, G., van Winden, F.A. (1989). An empirical analysis of self-employment in the Netherlands. Small Business Economics, 1(4), 263−272. DOI: 10.1007/BF00393805

Douglas, E., Shepherd, D. (2002). Self-employment as a career choice: attitudes, entrepreneurial intentions, and utility maximization. Entrepreneurship Theory and Practice, 26(3), 81−90.

Fairchild, G. (2009). Residential segregation influences on the likelihood of ethnic self‐employment. Entrepreneurship Theory and Practice, 33(2), 373−395. DOI: 10.1111/j.1540-6520.2009.00295.x

Falk, M., Leoni, T. (2009). Characteristics of self-employment among university graduates. Applied Economics Letters, 16(10), 1065−1071. DOI: 10.1080/13504850701335319

Georgellis, Y., Wall, H. (2005). Gender differences in self‐employment. International Review of Applied Economics, 19(3), 321−342. DOI: 10.1080/02692170500119854

Gindling, T.H., Newhouse, D. (2013). Self-employment in developing world. Background paper for the world development report 2013.

Greene, F., Saridakis, G. (2008). The role of higher education skills and support in graduate self-employment.

Studies in Higher Education, 33(6), 653−672. DOI: 10.1080/03075070802457082 Grotkowska, G., Sztanderska, U. (2007). Samozatrudnienie. W: Edukacja dla pracy. Raport o rozwoju społecznym Polska 2007. Warszawa: UNDP, 115−116.

Henley, A. (2005). Job creation by the self-employed: the roles of entrepreneurial and financial capital. Small Business Economics, 25, 175−196. DOI: 10.1007/s11187-004-6480-1

Hintermaier, T., Steinberger, T. (2005). Occupational choice and the private equity premium puzzle. Journal of Economic Dynamics and Control, 29(10), 1765−1783. DOI: 10.1016/j.jedc.2004.11.001

Jones, M., Latreille, P. (2011). Disability and self-employment: evidence for the UK. Applied Economics, 43(27), 4161−4178. DOI: 10.1080/00036846.2010.489816

Kaczorowski, P. (2011). Samozatrudnienie jako forma przedsiębiorczości w województwie łódzkim – ocena dotychczasowego stanu, bariery i perspektywy. Łódź: Wydawnictwo Naukowe UŁ.

Kerr, G., Armstrong-Stassen, M. (2011). The bridge to retirement: older workers’ engagement in post-career entrepreneurship and wage-and-salary employment. Journal of Entrepreneurship, 20(1), 55−76. DOI: 10.1177/097135571002000102

Kirkwood, J. (2007). Igniting the entrepreneurial spirit: is the role parents play gendered? International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, 13(1), 39−59. DOI: 10.1108/13552550710725174

Kopycińska, D. (2013). Determinanty przedsiębiorczości indywidualnej emigrantów zarobkowych z województwa zachodniopomorskiego. Przegląd Zachodniopomorski, 3(1), 137−156.

Korpysa, J. (2011). Popytowo-podażowy model przedsiębiorczości indywidualnej. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, 6(737), 34−41.

Koźmiński, A.K. (2004). Zarządzanie w warunkach niepewności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kraska, E. (2010). Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości w Polsce. Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae, 14(1), 247−257.

Kunasz, M. (2013). Analiza determinant wyboru momentu rozpoczęcia własnej działalności gospodarczej. Management and Business Administration. Central Europe, 22, 65–79. DOI: 10.7206/mba.ce.2084-3356.99

Kunasz, M. (2014). Skłonność do samozatrudnienia i determinanty wyboru docelowej formy aktywności zawodowej w świetle wyników badań studentów. Optimum. Studia Ekonomiczne, 2(68), 116−131.

Lechmann, D., Schnabel, C. (2011). Are the self-employed really Jacks-of-all-trades? Testing the assumptions and implications of Lazear’s theory of entrepreneurship with German data. IZA Discussion Paper, 6157.

Lemańska-Majdzik, A. (2008). Rola osoby przedsiębiorcy w rozwoju przedsiębiorczości indywidualnej. W: G. Maniak (red.), Problemy ekonomii i polityki gospodarczej (materiały konferencyjne).Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, 136−146.

Lemańska-Majdzik, A. (2013). Powody prowadzenia własnej działalności gospodarczej małych firm. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie, 1, 48−56.

Livanos, I. (2009). What determines self-employment? A comparative study. Applied Economics Letters, 16(3), 227−232. DOI: 10.1080/13504850601018320

Macieira, M.H.C. (2009). The determinants of self-employment. Universidade Tecnica de Lisboa.

OECD (2014). Self-employment. W: OECD Factbook 2014: Economic, environmental and social statistics. OECD Publishing.

Ozcan, B. (2011). Only the lonely? The influence of the spouse on the transition to selfemployment. Small Business Economics, 37(4), 465−492. DOI: 10.1007/s11187-011-9376-x

Parker, S., Rougier, J. (2007). The retirement behaviour of the self-employed in Britain. Applied Economics, 39(6), 697−713. DOI: 10.1080/00036840500447807

Pirog, D. (2014). Uwarunkowania przedsiębiorczości absolwentów szkół wyższych: założenia teoretyczne i stan rzeczywisty. Przedsiębiorczość – Edukacja, 10, 306−315.

Portes, A., Jensen, L. (1989). The enclave and the entrants: Patterns of ethnic enterprise in Miami before and after Mariel. American Sociological Review, 54, 929–949.

Sena, V., Scott, J., Roper, S. (2012). Gender, borrowing patterns and self-employment: some evidence for England. Small Business Economics, 38(4), 467−480. DOI: 10.1007/s11187-010-9272-9

Simoes, N., Moreira, S.B., Crespo, N. (2013). Individual determinants of self-employment entry − What do we really know? MPRA Paper, 1−44.

Szepelska, A. (2013). Samozatrudnienie jako forma wspierania rozwoju przedsiębiorczości regionów. Ekonomia i Prawo, 12(1), 69–80. DOI: ttp://dx.doi.org/10.12775/EiP.2013.006

Taniguchi, H. (2002). Determinants of women’s entry into self–employment. Social Science Quarterly, 83(3), 875−893. DOI: 10.1111/1540-6237.00119

Tyrowicz, J. (2011). What distinguishes entrepreneurs? Evidence on the motives for self-employment. Economic Letters, 112, 226−221. DOI: 10.1016/j.econlet.2011.05.010

Tyrowicz, J., Liberda, B., Smyk, M. (2015). Talented workers as entrepreneurs: a new approach to aspirational self-employment. Working Papers, 18(166).

Wach, K. (2015). Środowisko biznesu rodzinnego jako stymulanta intencji przedsiębiorczych młodzieży akademickiej. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 16(7), cz. 3, 25−40.

Williams, D. (2012) Gender discrimination and self-employment dynamics in Europe. The Journal of Socio-Economics, 41(2), 153−158. DOI: 10.1016/j.socec.2011.08.029

Wysieńska, K. (red). (2012). Sprzedawać, gotować, budować? Plany i strategie Chińczyków i Wietnamczyków w Polsce. Warszawa: ISP.

Zbierowski, P. (2014). Determinanty intencji przedsiębiorczej studentów – wyniki badań. Horyzonty Wychowania, 13(26), 51–63.

van der Zwan, P., Zuurhout, P., Hessels, J. (2013; 2015, 10 września). Entrepreneurship education and self-employment: the role of perceived barriers. Panteia/EIM bv. Pozyskano z: http://www.ondernemerschap.nl/pdf-ez/H201301.pdf

Pobrania

Opublikowane

2016-10-02

Jak cytować

Piróg, D. (2016). Wybrane determinanty przedsiębiorczości indywidualnej – zarys stanu badań. Przedsiębiorczość - Edukacja, 12, 300–314. https://doi.org/10.24917/20833296.12.22