Edukacja w zakresie przedsiębiorczości międzynarodowej jako narzędzie rozwijania kompetencji przyszłości – doświadczenia dydaktyczne ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie
DOI:
https://doi.org/10.24917/20833296.212.4Słowa kluczowe:
przedsiębiorczość międzynarodowa, edukacja przedsiębiorcza, kompetencje przyszłości, dydaktyka szkół wyższychAbstrakt
W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób edukacja w zakresie przedsiębiorczości międzynarodowej wspiera rozwój kompetencji przyszłości, takich jak myślenie strategiczne, kreatywność, współpraca zespołowa oraz kompetencje cyfrowe i finansowe. Na przykładzie kursu przedsiębiorczość międzynarodowa prowadzonego w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie przedstawiono doświadczenia dydaktyczne, które mogą stanowić kontekst dla projektowania nowoczesnych programów kształcenia. Artykuł ma charakter refleksyjno -praktyczny i wykorzystuje analizę literatury, strukturę kursu oraz obserwacje nauczyciela akademickiego jako narzędzia do zrozumienia efektywności wybranych metod edukacyjnych. Szczególny nacisk położono na integrację teorii z praktyką, zastosowanie aktywnych metod dydaktycznych oraz tworzenie inkluzywnego środowiska studiowania. Praca wpisuje się w szerszy dyskurs na temat przygotowania studentów do funkcjonowania w dynamicznym i zróżnicowanym otoczeniu globalnym.
Bibliografia
Bacigalupo, M., Kampylis, P., Punie, Y., Van Den Brande, L. (2016). EntreComp: The Entrepreneurship Competence Framework. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Bakan, J. (2006). Korporacja. Patologiczna pogoń za zyskiem i władzą. Warszawa: Wydawnictwo Lepszy Świat.
Bąkowski, M., Krzykowska, K. (2024). Biznes i zarządzanie jako element edukacji ekonomicznej młodzieży w szkołach ponadpodstawowych. Prakseologia i Zarządzanie. Zeszyty naukowe Towarzystwa Naukowego Prakseologii, 2, 70–88.
Bembenek, B. (2024). Doskonalenie kompetencji cyfrowych w klastrach. Horyzonty Wychowania, 23(65), 55–64. DOI: https://doi.org/10.35765/hw.2024.2365.07.
Boldureanu, G., Ionescu, A.M., Bercu, A.-M., Bedrule -Grigoruță, M.V., Boldureanu, D. (2020). Entrepreneurship education through successful entrepreneurial models in higher education.
Sustainability, 12(3), 1267. DOI: https://doi.org/10.3390/su12031267.
Burkeman, O. (2024). Cztery tysiące tygodni. Czas na twoje życie. Kraków: Insignis.
Chang, H.-J. (2015). Ekonomia. Instrukcja obsługi. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Čapek, K. (2023). R.U.R. Warszawa: Wydawnictwo CM.
Čapek, K. (2021). Inwazja jaszczurów. Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska.
Dębkowska, K., Glińska, E., Kononiuk, A., Pokojska, J., Poteralska, B., Szydło, J., Rollnik -Sadowska, E. (2022). Foresight kompetencji przyszłości (Working Paper, nr 1). Warszawa: Polski Instytut Ekonomiczny.
Drabik, I. (2018). Przedsiębiorczość międzynarodowa w teorii internacjonalizacji przedsiębiorstwa. Przedsiębiorczość – Edukacja, 14, 165–176. DOI: https://doi.org/10.24917/20833296.14.12.
Dworzecki, Z., Leśniak -Łebkowska, G. (2019). Wyobraźnia strategiczna w biznesie. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 162, 115–142. DOI: https://doi.org/10.33119/SIP.2018.162.9.
Fayolle, A. (2008). Entrepreneurship and New Value Creation: The Dynamic of the Entrepreneurial Process. Cambridge: Cambridge University Press.
Gibb, A. (2002). Creating conducive environments for learning and entrepreneurship: Living with, dealing with, creating and enjoying uncertainty and complexity. Industry and Higher Education, 16(3), 135–148. DOI: https://doi.org/10.5367/000000002101296234.
Gibb, A. (2005). Towards the Entrepreneurial University: Entrepreneurship Education as a Lever for Change. NCGE Policy Paper.
Gudanowska, A., Kononiuk, A., Siderska, J., Dębkowska, K. (2020). Uwarunkowania ucyfrowienia procesów produkcji i wzrostu kompetencji cyfrowych społeczeństwa. Białystok: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej. DOI: https://doi.org/10.24427/978-83-66391-23-9.
Hašek, J. (2022). Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej. Warszawa: Wydaw- nictwo SBM.
Iwu, C.G., Opute, P.A., Nchu, R., Eresia -Eke, C., Tengeh, R.K., Jaiyeoba, O., Aliyu, O.A. (2021). Entrepreneurship education, curriculum and lecturer -competency as antecedents of student entrepreneurial intention. The International Journal of Management Education, 19(1), 1–11. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijme.2019.03.007.
Jardim, J. (2021). Entrepreneurial skills to be successful in the global and digital world: Proposal for a frame of reference for entrepreneurial education. Education Sciences, 11(7), 356. DOI: https:// doi.org/10.3390/educsci11070356.
Keller, G., Papasan, J. (2013). Jedna rzecz. Zaskakujący mechanizm niezwykłych osiągnięć. Łódź: Galaktyka.
Knopik, T., Domagała -Zyśk, E. (2022). Kreatywność i innowacyjność jako transferowalne zasoby rozwijane na I etapie edukacyjnym. Od programu nauczania do oceny efektów jego realizacji. Problemy Opiekuńczo ‑Wychowawcze, 614(9), 34–44. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0016.1277.
Kolb, D.A. (1984). Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development. Englewood Cliffs, NJ: Prentice -Hall.
Kowalik, I. (2025). Marketing przedsiębiorców na przykładzie małego producenta żywności z Mazowsza. Współpraca w sieciach, innowacyjność i orientacja na klienta. Studium przypadku opracowane w ramach programu „Rozwój potencjału badawczego SGH dla witalnego i odpornego wzrostu oraz odpornych społeczeństw”, finansowanego ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Regionalnej Inicjatywy Doskonałości (RID). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Kolegium Gospodarki Światowej.
Lackéus, M. (2015). Entrepreneurship in Education: What, Why, When, How. OECD Local Economic and Employment Development (LEED) Papers, 6. DOI: https://doi.org/10.1787/cccac96a -en.
Mahmudin, T. (2023). The importance of entrepreneurship education in preparing the young generation to face global economic challenges. Journal of Contemporary Administration and Management, 1(3), 187–192. DOI: https://doi.org/10.61100/adman.v1i3.78.
Milne, A.A. (1926), Winnie ‑the ‑Pooh. London: Methuen & Co.
Morris, T.H., König, P.D. (2021). Self -directed experiential learning to meet ever -changing entrepreneurship demands. Education + Training, 63(1), 23–49. DOI: https://doi.org/10.1108/ET-09-2019 -0209.
Mrożek, S. (1994). Dzieła zebrane, t. 1. Opowiadania 1990–1993. Warszawa: Noir sur Blanc.
Neck, H., Greene, P. (2011). Entrepreneurship education: Known worlds and new frontiers. Journal of Small Business Management, 49(1), 55–70. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1540-627X.2010.00314.x.
OECD. (2018; 2025, 16 czerwca). The Future of Education and Skills Education 2030 (Position paper). Pozyskano z: https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2018/06/the -future-of -education -and -skills_5424dd26/54ac7020-en.pdf.
Oleksiuk A. (2025). Legitymizacja w działalności biznesowej przedsiębiorstw typu born global – studium przypadku Ready Bathroom. W: I. Kowalik (red.), Marketing przedsiębiorców w międzynarodowej działalności gospodarczej małych i średnich firm. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH, 131–140.
Rachwał, T. (2018). Przedsiębiorczość jako kompetencja kluczowa w systemie edukacji. W: T. Rachwał (red.), Kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych. Obszary: przedsiębiorczość jako kompetencja kluczowa, kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych w edukacji, doświadczenia międzynarodowe w zakresie kształtowania kompetencji przedsiębiorczych. Warszawa: Wydawnictwo FRSE, 16–34. DOI: https://doi.org/10.47050/65591760.16–34.
Rachwał, T. (2022). Zmiany w edukacji w zakresie przedsiębiorczości – w kierunku zakresu rozszerzonego oraz egzaminu maturalnego z przedmiotu biznes i zarządzanie? Przedsiębiorczość – Edukacja, 18(2), 41–64.
Ratten, V., Usmanij, P. (2021). Entrepreneurship education: Time for a change in research direction? The International Journal of Management Education, 19(1), 100367. DOI: https://doi.org/10.1016/ j.ijme.2020.100367.
Raworth, K. (2021). Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Reymont, W.S. (2023). Ziemia obiecana. Wrocław: Siedmioróg.
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 lutego 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz.U. z 2023 r. poz. 314).
Sarasvathy, S.D. (2001). Causation and effectuation: Toward a theoretical shift from economic inevitability to entrepreneurial contingency. The Academy of Management Review, 26(2), 243–263. DOI: https://doi.org/10.2307/259121.
Schmidt, E., Rosenberg, J. (2014). How Google Works. London: John Murray.
Seikkula -Leino, J., Salomaa, M., Jónsdóttir, S.R., McCallum, E., Israel, H. (2021). EU Policies Driving Entrepreneurial Competences – Reflections from the Case of EntreComp. Sustainability, 13(15), 8178. DOI: https://doi.org/10.3390/su13158178.
Tokarczuk, O. (2005). Prawiek i inne czasy. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
World Economic Forum. (2020; 2025, 14 czerwca). The Future of Jobs Report 2020. Pozyskano z: https:// www.weforum.org/publications/the -future -of -jobs -report-2020/.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Przedsiębiorczość - Edukacja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
