Działania publiczne na rzecz grup zagrożonych wykluczeniem społecznym i ekonomicznym na przykładzie romskiej mniejszości etnicznej w województwie małopolskim

Autor

  • Agnieszka Świętek Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Dydaktyki Geografii

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.11.31

Słowa kluczowe:

działania publiczne, poziom życia, Romowie, wykluczenie społeczne

Abstrakt

Romska mniejszość etniczna w Polsce, licząca ok. 25 tys. przedstawicieli - podobnie jak w innych krajach europejskich - jest grupą zagrożoną wykluczeniem społecznym. To negatywne zjawisko szczególnie dotyczy ludności romskiej występującej licznie w województwie małopolskim, zamieszkałym przez Romów od dawna osiadłych i najbiedniejszych w Polsce. Na rzecz polskich Romów od 2004 r. podejmowane są działania publiczne mające na celu podniesienie ich poziomu życia do poziomu większości polskiego społeczeństwa. W ostatnim czasie były one realizowane w ramach Programu na rzecz społeczności romskiej w Polsce na lata 2004-2013. Przedmiotem rozważań autorki podejmowanych w artykule są działania publiczne prowadzone w wyniku Programu na rzecz społeczności romskiej w Polsce jako narzędzia walki z wykluczeniem społecznym i ekonomicznym Romów w województwie małopolskim. Ich celem jest analiza rodzaju i efektywności zadań realizowanych przez władze państwowe w ramach programu na rzecz małopolskich Romów. Dla realizacji tego celu badawczego autorka dokonuje w artykule analizy treści i danych statystycznych ze sprawozdań z realizacji Programu na rzecz społeczności romskiej w Polsce za lata 2004-2012. Dane te zestawia z wynikami własnych badań na temat poziomu życia Romów w województwie małopolskim, przeprowadzonych metodą sondażu diagnostycznego w 2013 r. na grupie badawczej 197 dorosłych Romów. Dokonana analiza wykazuje, że największą celowością spośród realizowanych działań charakteryzują się te podejmowane w zakresie edukacji. Działania na rzecz poprawy sytuacji bytowej Romów - mimo że pochłaniają znaczne środki - mają niewielką efektywność, o czym świadczy niski standard wielu romskich domów oraz ich brak wyposażenia w podstawową infrastrukturę. Jednak dla autorki niniejszego tekstu najbardziej niepokojące jest bardzo niskie zainteresowanie beneficjentów programu (głównie urzędów pracy) zadaniami w zakresie walki z bardzo wysokim bezrobociem wśród małopolskich Romów (ok. 90%).

Biogram autora

Agnieszka Świętek - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Dydaktyki Geografii

Agnieszka Świętek, dr, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Dydaktyki Geografii. Urodzona w Krakowie, absolwentka kierunku geografia na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, doktor nauk o Ziemi w zakresie geografii. Jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym na stanowisku adiunkta w Zakładzie Dydaktyki Geografii Instytutu Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN. Prowadzi zajęcia dydaktyczne m.in. z dydaktyki geografii, edukacji regionalnej i regionu Małopolska. Jej zainteresowania obejmują trzy zakresy badawcze: dydaktykę geografii, problematykę przedsiębiorczości oraz sytuację romskiej mniejszości etnicznej w Polsce.

Bibliografia

Jasińska-Kania, A. (2009). Wykluczanie z narodu: dystanse społeczne wobec mniejszości narodowych i migrantów. W: A. Jasińska-Kania, S. Łodziński (red.), Obszary i formy wykluczenia etnicznego w Polsce, mniejszości narodowe, imigranci, uchodźcy. Warszawa: Wydawnictwo naukowe Scholar, 39-57.

Jasińska-Kania, A., Łodziński, S. (2009). Wprowadzenie. Obszary i formy wykluczania etnicznego w Polsce. Koncepcje teoretyczne i badania empiryczne. W: A. Jasińska-Kania, S. Łodziński (red.), Obszary i formy wykluczenia etnicznego w Polsce, mniejszości narodowe, imigranci, uchodźcy. Warszawa: Wydawnictwo naukowe Scholar.

Jaśko, B., Mirga, E. (2009). Ocena realizacji edukacyjnej części Pilotażowego programu rządowego na rzecz społeczności romskiej w województwie małopolskim na lata 2001–2003. Raport. W: P. Borek (red.), O Romach w Polsce i w Europie. Tożsamość, historia, kultura, edukacja. Kraków: Collegium Columbinum, 369-404.

Leśniak, M. (2009). Romowie. Bliscy, czy dalecy? Realizacja zadań w ramach Rządowego Programu na Rzecz Społeczności Romskiej w Polsce. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne sp. z o.o., Oficyna Wydawnicza AFM.

Living conditions of the Roma: Substandard housing and health (2012), Dublin: European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions.

Mazur, S. (red.) (2010). Krajowe i wspólnotowe polityki publiczne wobec mniejszości romskiej – mapa aktywności społeczno-gospodarczej Romów. Kraków: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Nowicka, E. (2007). Romowie i świat współczesny. W: P. Borek (red.), Romowie w Polsce i Europie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 124-147.

Paszko, A. (2004). Pilotażowy Program rządowy na rzecz społeczności romskiej w województwie małopolskim na lata 2001–2003 (komunikat). W: Z. Jasiński, T. Lewowicki (red.), Kultura mniejszości narodowych i grup etnicznych w Europie. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 165-176.

Paszko, A., Sułkowski, R., Zawicki, M. (red.). (2007). Romowie na rynku pracy. Kraków: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Akademii Ekonomicznej w Krakowie.

Quality of life in ethnically diverse neighbourhoods (2011). Dublin: European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions.

Ślosarczyk, I., Wężowicz-Bochenek, B. (2007). Edukacja młodzieży romskiej w polskiej szkole na przykładzie gimnazjum w Łososinie. W: W. Osuch (red.), Wybrane problemy edukacyjne i kulturowe niektórych mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce i Europie. Kraków: Geoinfo, 101-112.

Walczak, M., Talewicz-Kwiatkowska, J., Skrzyński, M., Wójcik, P., Kutyło. Ł. (2008). Raport opracowany na zlecenie Władzy Wdrażającej Programy Europejskie w ramach projektu ewaluacyjnego: Ocena zakresu i ukierunkowania Poddziałania 1.3.1 POKL w kontekście efektów wcześniejszych działań na rzecz społeczności romskiej. Kutno: ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku Sp. z o.o.

Zakrzewski, L. (2002). Raport z badań problemu: „Mapa społeczna Romów w województwie świętokrzyskim 2001”. Kielce: EPRD Biuro Polityki Gospodarczej i Rozwoju Regionalnego.

Zawicki, M. (red.). (2007). Aktywizacja zawodowa Romów. Kraków: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Zbiorcza informacja dotycząca decyzji Ministra AiC w sprawie podziału środków przeznaczonych na realizację zadań (2012). Warszawa: MaiC.

Pobrania

Opublikowane

2015-09-19

Jak cytować

Świętek, A. (2015). Działania publiczne na rzecz grup zagrożonych wykluczeniem społecznym i ekonomicznym na przykładzie romskiej mniejszości etnicznej w województwie małopolskim. Przedsiębiorczość - Edukacja, 11, 401–414. https://doi.org/10.24917/20833296.11.31