Przedsiębiorczość jako czynnik rozwoju terenów wiejskich województwa świętokrzyskiego

Autor

  • Iwona Kiniorska Uniwersytet Jana Kochanowskiego Instytut Geografii
  • Janina Wrońska-Kiczor Uniwersytet Jana Kochanowskiego Instytut Geografii

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.12.3

Słowa kluczowe:

mikrofirmy, obszary wiejskie, podmioty gospodarcze, pozarolnicza działalność gospodarcza, przedsiębiorczość

Abstrakt

Przedsiębiorczość jest istotnym czynnikiem rozwoju gospodarczego wsi, stanowi bowiem szansę dla poprawy warunków życia w sensie ekonomicznym i społecznym. Powszechne już zjawisko dywersyfikacji gospodarstw rolnych wpłynęło znacząco na rozwój wielofunkcyjny wsi i aktywności jej mieszkańców. W rozwoju przedsiębiorczości kluczowe znaczenie mają małe, rodzinne firmy (takie jak: sklepy, drobna wytwórczość, usługi) oraz turystyka wiejska (w tym agro- i ekoturystyka). Spadek dochodów z działalności rolniczej, brak możliwości pracy w ośrodkach miejskich oraz niski poziom życia wpłynęły na potrzebę poszukiwania alternatywnych źródeł dochodów. Działalność na rachunek własny przyczynia się do wykorzystania nadmiaru siły roboczej, niwelowania bezrobocia, w tym ukrytego, oraz większych możliwości stabilizacji, poprawy sytuacji materialnej rolników i mieszkańców wsi. Uruchomienie coraz większych przedsięwzięć gospodarczych o charakterze pozarolniczym i rolniczym niesie wiele korzystnych przeobrażeń tak pod względem poziomu wykształcenia, życia, statusu społecznego, jak i świadomości oraz zamożności mieszkańców wsi. Na terenach wiejskich województwa świętokrzyskiego funkcjonują firmy, które napotykają na wiele trudności, np. brak wykwalifikowanej kadry, kapitału, czy trudności w kwestii niskooprocentowanych kredytów. Istotne znaczenie dla wspierania przedsiębiorczości na wsi mają działania władz lokalnych. Od ich kompetencji i zaangażowania we wspieranie przedsiębiorców oraz pobudzanie aktywności mieszkańców zależą dalszy rozwój gospodarczy i poziom życia na wsi. Celem artykułu jest analiza przedsiębiorczości jako czynnika, który istotnie wpływa na rozwój obszarów wiejskich regionu świętokrzyskiego. W trakcie pracy wykorzystano analizę materiału statystyki masowej dla małych i średnich firm, wybrane wskaźniki społeczno-ekonomiczne oraz informacje o działaniach w kierunku rozwoju przedsiębiorczości na terenach wiejskich w ramach wsparcia finansowego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego 2007-2013 (RPOWŚ). W pracy zastosowano podstawowe metody statystyczne oparte na grupowaniu i prezentacji tabelaryczno-graficznej oraz wskaźniki ukazujące dynamikę zmian. Na podstawie literatury przedmiotu, wyników z analiz i źródeł faktograficznych podjęto próbę ukazania wpływu przedsiębiorczości na terenach wiejskich regionu świętokrzyskiego.

Biogramy autorów

Iwona Kiniorska - Uniwersytet Jana Kochanowskiego Instytut Geografii

Iwona Kiniorska, dr, zatrudniona w Zakładzie Geografii Społeczno-Ekonomicznej Instytutu Geografii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach na stanowisku adiunkta. Doktor nauk o Ziemi w zakresie geografii. Zainteresowania badawcze autorki skupiają się wokół tematów: obszary zurbanizowane i wiejskie (warunki , poziom i jakość życia, nierówności społeczne) oraz przedsiębiorczość, turystyka wiejska i rozwój lokalny.

Janina Wrońska-Kiczor - Uniwersytet Jana Kochanowskiego Instytut Geografii

Janina Wrońska-Kiczor, dr inż., pracuje w Zakładzie Badań Regionalnych i Gospodarki Przestrzennej Instytutu Geografii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego na stanowisku adiunkta. Doktor nauk rolniczych w zakresie agronomii. Zainteresowania badawcze autorki skupiają się wokół problematyki przekształceń strukturalnych w rolnictwie polski, ze szczególnym uwzględnieniem przemian struktury agrarnej, wielofunkcyjności wsi i rolnictwa oraz uwarunkowań przyrodniczych i społeczno-ekonomicznych obszarów wiejskich regionu świętokrzyskiego.

Bibliografia

Bank Danych Lokalnych. GUS (2014, 10 września). Pozyskano z: www.stat.gov.pl Charakterystyka gospodarstw rolnych w podregionach, powiatach i gminach województwa Świętokrzyskiego – PSR 2010. Urząd Statystyczny w Kielcach, Kielce 2012.

Duczkowska-Piasecka, M. (1997). Małe i średnie przedsiębiorstwa na terenach wiejskich (ich rola, znaczenie oraz możliwości i bariery rozwojowe). W: M. Kłodziński i A. Rosner (red.), Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania i możliwości wielofunkcyjnego rozwoju wsi w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SGGW.

Jaremczuk, K. (2003). Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości – szanse i zagrożenia. Tarnobrzeg: Wydawnictwo Naukowe PWSzZ.

Jarosiński, J. Trafiałek, T. (2014). Mała i średnia przedsiębiorczość w systemie polityki społecznej regionu świętokrzyskiego. Studia Ekonomiczne, UE, Katowice.

Kamińska, W. (1993). Problematyka rozwoju struktur przestrzennych indywidualnej działalności gospodarczej w woj. kieleckim w procesie przechodzenia do gospodarki rynkowej. W: J. Kitowski, Z. Zioło (red.), Czynniki i bariery rozwoju regionów przygranicznych. Krąków – Rzeszów – Warszawa, 201–213.

Kamińska, W. (1996). Rozwoj i przemiany struktury przestrzennej indywidualnej działalności gospodarczej w regionie kieleckim. Kielce: Wydawnictwo Naukowe WSzP.

Kiniorska, I. (2010). Przestrzenne zróżnicowanie struktury poziomu życia – ujęcie regionalne, W: J. Gruszczyński (red.), Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich. PAN, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi. Krąków: Wydawnictwo Naukowe UR.

Kiniorska, I. (2014).: W. Kamińska, K. Hoffner (red.), Polityka spójności a rozwój obszarów wiejskich. Stare problemy i nowe wyzwania PAN KPZK. Warszawa, t. CLVI, 358–378 Potencjał rozwojowy obszarów wiejskich woj. świętokrzyskiego a polityka spójności.

Makieła, Z. (2008). Przedsiębiorczość regionalna. Warszawa: Difin.

Ocena ex-ante instrumentow finansowych RPOWŚ 2014–2020. UM, Kielce (2015, 20 czerwca). Pozyskano z: www.wygpsdb.pl

Rachwał, T. (2005). Kształtowanie postaw uczniów na lekcjach przedsiębiorczości, Przedsiębiorczość – Edukacja, 1, 137–143.

Raporty o stanie sektora MŚP w latach 1999–2014, PARP. Warszawa (2015, 5 czerwca). Pozyskano z: badania.pap.gov.pl.

Strojny, J. (2010). Analiza potencjału przedsiębiorczego województwa podkarpackiego. Przedsiębiorczość – Edukacja, 6, 176–197.

Sprawozdanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego 2007–2013. Urząd Marszałkowski, Kielce.www.rpo-swiętokrzyskie-mapa.pl

Wrońska-Kiczor, J. (2013). Rozdrobnione rolnictwo województwa świętokrzyskiego na przełomie XX i XXI wieku. Kielce: Wydawnictwo Naukowe UJK.

Wrońska-Kiczor, J. (2014). Potencjał gospodarczy województwa świętokrzyskiego. Miscellanea Oeconomicae Studia i Materiały, 3(14), 251–261.

Wrońska-Kiczor, J. (2015). Wpływ instrumentów polityki spójności UE na rozwój obszarów wiejskich Gór Świętokrzyskich. Miscellanea Oeconomicae Studia i Materiały, 4(15), 251–261.

Zioło, Z. (2007). Rola przedsiębiorczości w aktywizacji gospodarczej – zarys modelu. Przedsiębiorczość – Edukacja, 3, 10–17.

Zioło, Z. (2008). Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Przedsiębiorczość – Edukacja, 4, 12–23.

Pobrania

Opublikowane

2016-09-30

Jak cytować

Kiniorska, I., & Wrońska-Kiczor, J. (2016). Przedsiębiorczość jako czynnik rozwoju terenów wiejskich województwa świętokrzyskiego. Przedsiębiorczość - Edukacja, 12, 36–51. https://doi.org/10.24917/20833296.12.3