Taktyczne zasady przeprowadzania eksperymentu w realizacji zasady wolności działalności gospodarczej w postępowaniu w sprawach o wykroczenia

Autor

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.211.4

Słowa kluczowe:

eksperyment, kodeks postepowania karnego, kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, zasada wolności działalności gospodarczej, zasady przeprowadzania eksperymentu

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie realizacji zasady wolności działalności gospodarczej poprzez prezentację taktycznych zasad przeprowadzania eksperymentu w postępowaniu w sprawach o wykroczenia dokonaną z wykorzystaniem poglądów doktryny i orzecznictwa. Przedmiotem artykułu jest zasada wolności działalności gospodarczej. Zastosowano metodę dogmatyczną. Wnioski z prze- prowadzonej analizy dotyczą całościowego przestrzegania taktycznych i procesowych zasad wykony- wania tytułowego eksperymentu oraz zgłaszania konstruktywnych uwag obejmujących przedmiotowe zmiany procesowe i taktyczne. Rekomendacje koncentrują się wokół uwzględniania zasady pogłębiania zaufania obywateli, w tym przedsiębiorców, do organów państwa w każdym postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Niniejsza praca stanowi naukowy wkład w rozwój zasad wykonywania eksperymentu jako czynności procesowo-kryminalistycznej w kontekście przestrzegania zasady wolności działalności gospodarczej. Zakres artykułu obejmuje taktyczne przygotowanie do przeprowadzenia eksperymentu; taktyczne ustalenie składu ekipy przeprowadzającej eksperyment wraz z taktycznym dokonaniem podziału ról pomiędzy osoby mające brać udział w eksperymencie; taktyczne zabezpieczenie miejsca eksperymentu oraz przedmiotów niezbędnych do jego przeprowadzenia; ciągłe sprawdzanie wersji kryminalistycznej oraz złożonych wyjaśnień albo zeznań; konieczność przeprowadzenia eksperymentu z zachowaniem wa- runków identycznych lub najbardziej zbliżonych do tych, w jakich miały miejsce zdarzenia; przestrzeganie zasady obiektywizmu; przestrzeganie zasady aktywności; przestrzeganie zasady dokładności; taktyczne opracowanie planu eksperymentu; rozważenie taktycznej potrzeby przeprowadzenia badań etapami; przestrzeganie zasady dokumentacji czynności; przestrzeganie zasady powtarzalności eksperymentu; możliwość dokonywania w toku eksperymentu również przesłuchań lub innych czynności dowodowych.

Biogram autora

Karol Juszka - Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Karol Juszka, doktor nauk prawnych, adiunkt, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Prawa, Ekonomii i Administracji. W jego zainteresowaniach naukowych mieszczą się formy wstrzymania wykonania kary pozbawienia wolności, środki poddania sprawcy próbie, wymiar kary, prawa człowieka, czynności procesowo-kryminalistyczne.

Bibliografia

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 r., poz. 37 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 r., poz. 977 z późn. zm.).

Wytyczne nr 3 Komendanta Głównego Policji z dnia 30 sierpnia 2017 r., Dz. Urz. KGP.2017.59 z późn. zm.

Biederman-Zaręba, A. (2013). Eksperyment procesowo-kryminalistyczny. W:) D. Wilk (red.). Kryminalistyka. Przewodnik. Toruń: TNOiK Dom Organizatora, s. 131-138.

Bobiński S. (2010). Ewolucja instytucji eksperymentu procesowego. W:) J. Kasprzak, B. Młodziejowski (red.). Wybrane problemy procesu karnego i kryminalistyki. Olsztyn: volumina.pl Daniel Krzanowski, Olsztyn 2010, s. 75-81.

Dąbkiewicz, K. (2017). Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.

Girdwoyń, P. (2001). Wersje kryminalistyczne. O wykrywaniu przestępstw. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.

Gruza E. (2020). Zasady tworzenia i weryfikowania wersji kryminalistycznych. W:) E. Gruza, M. Goc, J. Moszczyński. Kryminalistyka, czyli o współczesnych metodach dowodzenia przestępstw. Warszawa: Wolters Kluwer, s. 154-157.

Gruza E. (2020). Eksperyment dowodowy. W:) E. Gruza, M. Goc, J. Moszczyński. Kryminalistyka, czyli o współczesnych metodach dowodzenia przestępstw. Warszawa: Wolters Kluwer, s. 250-253.

Grzegorczyk, T. (2012). Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz. Warszawa: LEX a Wolters Kluwer business, Warszawa 2012. Pozyskano (2025, 2 stycznia) z https://sip.lex.pl/#/commentary/587283525/132098/grzegorczyk-tomasz-kodeks-postepowania-w-sprawach-o-wykroczenia-komentarz-wyd-v?cm=URELATIONS

Hanausek, T. (2009). Kryminalistyka. Zarys wykładu. 6 wydanie zaktualizował Maciej Szostak. Warszawa: LEX a Wolters Kluwer business.

Hanausek, T. (1994). Zarys taktyki kryminalistycznej. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.

Hołyst, B. (2018). Kryminalistyka. Warszawa: Wolters Kluwer.

Juszka, K. (2022). Kryminalistyczne aspekty wykrywania sprawców przestępstw gospodarczych. Studia Prawnoustrojowe, nr 58, 181 – 191.

Juszka, K., Juszka, K. (2021). Czas budowy wersji kryminalistycznej w postępowaniach w sprawach przestępstw przeciwko dokumentom. W: D. Zienkiewicz (red.). Wokół kryminalistyki. Nauka i praktyka. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Widle. Toruń: Wydawnictwo Dom Organizatora, 205-212.

Juszka K., Żywucka – Kozłowska E. (2015). Orzecznicze podstawy sposobu przeprowadzania eksperymentu, okazania i konfrontacji w sprawach o zabójstwo. W:) S. Pikulski, W. Cieślak, M. Romańczuk-Grącka (red.). Przyszłość polskiego prawa karnego. Alternatywne reakcje na przestępstwo. Olsztyn: Pracownia Wydawnicza Elset, s. 527-534.

Juszka, K. (2013). Wersja kryminalistyczna. W:) D. Wilk (red.). Kryminalistyka. Przewodnik. Toruń: TNOiK Dom Organizatora, s. 56-63.

Juszka, K. (2007). Jakość czynności kryminalistycznych. Lublin: Oficyna Wydawnicza VERBA.

Juszka, K. (2005).Wersja kryminalistyczna w ściganiu przestępczości ubezpieczeniowej. W:) J. Wójcikiewicz (red.). Przestępczość ubezpieczeniowa. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych, 155-173.

Juszka, K. (2004). Wpływ budowy wersji kryminalistycznej na wykrywanie sprawców przestępstw. W:) J. Wójcikiewicz (red.). Rozprawy z Jałowcowej Góry. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych, s. 143-148.

Juszka, K. (2001). Wersja nieprawdopodobna. W:) J. Błachut, M. Szewczyk, J. Wójcikiewicz (red.). Nauka wobec przestępczości. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Hanauska. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych, 87-90.

Juszka, K. (1997). Wersja kryminalistyczna. Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze.

Kasprzak, J., Młodziejowski, B., Kasprzak. (2015). Kryminalistyka. Zarys systemu. Warszawa: Difin, s. 273-277, 298-301.

Kiełtyka, A. (2022). Komentarz do art. 43 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. W: M. Rogalski (red.). Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer, Warszawa 2022, 330-334.

Lewiński, J. (2011). Kodeks postępowania karnego w sprawach o wykroczenia, Komentarz. Warszawa: LexisNexis.

Marek A., Waltoś, S. (2008). Podstawy prawa i procesu karnego. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.

Skowron, A. (2010). Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz. Warszawa: LEX a Wolters Kluwer business.

Widacki J. (2018). Wersja śledcza. W:) J. Widacki (red.). Kryminalistyka. Warszawa: C.H. Beck, 62-68.

Widacki J. (2018). Eksperyment procesowy. W:) J. Widacki (red.). Kryminalistyka. Warszawa: C.H. Beck, 130-133.

Żołna M. (2011). Eksperyment procesowo-kryminalistyczny. Istota i dowodowa rola. Warszawa: Difin.

Żołna M. (2009). Siedem złotych pytań śledczych a eksperyment procesowo-kryminalistyczny. W:) M. Żołna, J. Kapelańska – Pręgowska (red.). Ius est ars boni et aequi. Toruń: TNOiK „Dom Organizatora”, s. 161-172.

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 października 2021 r., sygn. II AKa 344/21, LEX nr 3416075.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecnie z dnia 5 lutego 2015 r., sygn. II AKa 255/14, LEX nr 1999339.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 października 2014 r., sygn. II AKa 278/14, LEX nr 278/14.

„Konstytucja Biznesu” i inne zmiany prawne dla firm, Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, kwiecień 2018 r. (2025, 2 stycznia). Pozyskano z https://www.gov.pl/attachment/3ac43e0c-f27b-481c-a973-54ed93150473.

Pobrania

Opublikowane

2025-06-29

Jak cytować

Juszka, K. (2025). Taktyczne zasady przeprowadzania eksperymentu w realizacji zasady wolności działalności gospodarczej w postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Przedsiębiorczość - Edukacja, 21(1), 49–58. https://doi.org/10.24917/20833296.211.4