Impact of the Reverse Charge on the Activity of Small and Medium-Sized Enterprises in the Construction Industry
DOI:
https://doi.org/10.24917/20833296.161.27Keywords:
construction companies, reverse charge, SME sector, VATAbstract
The reason for introducing the reverse charge mechanism in the construction industry were observed irregularities in the field of value-added tax (VAT) settlements. The purpose of the article is to analyse the essence of the reverse VAT mechanism as an instrument to combat tax fraud and evaluate it from three points of view: construction of tax regulations and tax risk in relation to their application by the enterprise; a sector in which the reverse charge mechanism was used; and the small and medium-sized enterprise sector that provides construction services covered by the reverse charge mechanism. The article uses the method of structured interviews with owners of small and medium-sized enterprises from the construction industry. The entrepreneurs’ responses allowed the author to provide a general outline of problems in the settlement of construction services after the introduction of the reverse charge mechanism. The article uses a critical analysis of legal acts regulating the functioning of the reverse charge mechanism. The legislative amendment regarding the collection of tax on transactions related to construction services was imprecise, among others, due to the lack of a definition of the subcontractor. The legislator, seeing the scale of the problems and the ineffectiveness of the legislative change, after less than two years, replaced the reverse charge with an obligatory split payment system.
References
Asquith, R. (2019; 2020, 23 lutego). Czech Republic VAT generalised reverse charge EC approval. Pozyskano z: https://www.avalara.com/vatlive/en/vat-news/czech-republic-vat-generalised-reverse-charge-ec-approval.html
Baran, B. (2018). Domykanie luki podatkowej jako odpowiedź na potrzeby budżetowe w UE. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 347, 34–43.
Bach, D., Bieńkowska, J., Czechowicz, I., Juźwik, A., Mazur, T. (2019). Raport na temat wielości luki podatkowej w podatku VAT w Polsce w latach 2004–2017. MF Opracowania i Analizy, 3. Pozyskano z: https://www.gov.pl/web/finanse/no-3-2019
de la Feria, R. (2019). The New VAT General Reverse-Charge Mechanism. EC Tax Review, 28(4), 172–175. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3489234. Pozyskano z: https://ssrn.com/abstract=3489234
Dyrektywa Rady zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE w zakresie fakultatywnego I tymczasowego stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w związku z dostawami niektórych towarów i usług podatnych na oszustwa, KOM (2009) 511 wersja ostateczna, 2009/0139 (CNS), Bruksela, 29.09.2009 r.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. (2018). Interpretacja indywidualna, 0111-KDIB31.4012.156.2018.2.WN
Emerging Markets Information Service. (2019). Branżę budowlaną od lat prześladują te same problemy. Pozyskano z: https://www.emis.com/pl
Emerging Markets Information Service. (2018a). Bankructwo firm budowlanych. Zadłużenie w budownictwie wynosi już ponad 2,4 mld zł. Pozyskano z: https://www.emis.com/pl
Emerging Markets Information Service. (2018b). Coface: Liczba upadłości i restrukturyzacji firm budowlanych będzie rosła. Pozyskano z: https://www.emis.com/pl
Emerging Markets Information Service. (2018c). Płynność branży pod presją. Pozyskano z: https://www.emis.com/pl
Emerging Markets Information Service. (2018d). Uszczelnianie VAT pełną parą. Pozyskano z: https://www.emis.com/pl
Gofin.pl. Portal Podatkowo-Księgowy. (2017; 2020, 23 lutego). Problemy ze stosowaniem odwrotnego obciążenia przy usługach budowlanych. Pozyskano z: http://www.vademecumpodatnika.pl/artykul_narzedziowa,936,0,15278,problemy-ze-stosowaniem-odwrotnego-obciazenia-przy-uslugach.html
GUS. (2016). Produkt krajowy brutto i wartość dodana brutto w przekroju regionów w 2016 r. Pozyskano z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/rachunki-regionalne/produkt-krajowy-brutto-i-wartosc-dodana-brutto-w-przekroju-regionow-w-2016-r-,7,1.html
Interpretacja ogólna Nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141 Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2016 r. w sprawie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego dla usług budowlanych lub budowlano-montażowych.
Kaczmarczyk, A. (2017). Problemy wdrożenia mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem VAT w praktyce gospodarczej małych firm z branży budowlanej. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 333, 116–124.
Kieszkowski, W. (2018). Usługi budowlane. W: D. Prokop (red.), Mechanizm podzielonej płatności (split payment). Warszawa: Woleters Kluwer.
Komisja Europejska (2016). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 7 kwietnia 2016 roku, dotyczący planu działania w sprawie VAT w kierunku jednolitego unijnego obszaru VAT – czas na decyzje, COM (2016) 148, wersja ostateczna.
Kowal, A. (2019). Split payment mechanism in the economy of small and medium-sized enterpris Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 44(4), 39–51. doi: 10.25944/znmwse.2019.04.3951
Kowalik, J. (2017). Praktyczne znaczenie zmian. W: A. Kostecka (red.), VAT w branży budowlanej po zmianach w 2017. Wyjaśnienia praktyczne. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka, 10–11.
Kozub-Skalska, S. (2016). Mechanizm odwrotnego obciążenia w VAT jako nieefektywne narzędzie w zmniejszaniu luki podatkowej w VAT. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 275, 95–106.
Krajowa Administracja Skarbowa. (2018; 2020, 23 lutego). Informacja o działalności Krajowej Informacji Skarbowej za 2017 rok. Bielsko-Biała. Pozyskano: https://www.kis.gov.pl
Makarewicz, J. (2018; 2020, 23 lutego). Odwrotne obciążenie w branży budowlanej nadal źródłem problemów. Pozyskano z: https://grantthornton.pl/publikacja/odwrotne-obciazenie-w-branzybudowlanej-nadal-zrodlem-problemow/
Międzynarodowy Fundusz Walutowy. (2018). Polska. Program Analizy Luk w Administracji Skarbowej. Luka w podatku od towarów i usług. Waszyngton D.C.: Międzynarodowy Fundusz Walutowy.
Ministerstwo Finansów. (2017; 2020, 23 lutego). Sprawozdanie roczne, Kontrola Skarbowa w 2016 r., Departament Kontroli Skarbowej, KS2.8721.3.2017.MAV. Pozyskano: http://mf-arch.mf.gov.pl/
Murawski, M. (2017). Problem uniwersalny – rozliczanie VAT na zasadach ogólnych zamiast przy zastosowaniu mechanizmu odwrotnego obciążenia. Konsekwencje i sposoby rozwiązywania zaistniałej sytuacji. W: M. Murawski (red.), Odwrotne obciążenie podatkiem VAT w usługach budowlanych. Warszawa: Woleters Kluwer, 97–102.
NIK. (2019). Nadzór Ministra Finansów nad poborem podatku od towarów i usług. Pozyskano z: https://www.nik.gov.pl/plik/id,21004,vp,23636.pdf
NIK. (2018). Wyższe dochody z VAT. Pozyskano z: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/wyzsze-dochody-z-vat.html
Nykiel, W., Sęk, M. (2018). Opodatkowanie konsumpcji. W: W. Nykiel (red.), Prawo podatkowe w Polsce. Podręcznik akademicki. Warszawa: Difin.
Pogroszewska, M. (2019; 2019, 16 lipca). Ministerstwo Finansów chce ograniczyć liczbę interpretacji indywidualnych, wydając częściej te ogólne, lub też objaśnienia podatkowe. Pozyskano z: https://www.rp.pl/Postepowanie-podatkowe/301109980-Ministerstwo-Finansow-chce-ograniczyc-liczbeindywidualnych-interpretacji-podatkowych.html
Portal Podatkowy. (2019). Wyłudzenia VAT. Jak działa karuzela VAT, przykłady oszustw karuzelowych. Pozyskano z: https://www.podatki.gov.pl/vat/bezpieczna-transakcja/wyludzenia/
PwC Polska. (2019). Obowiązkowy split payment od listopada 2019. Pozyskano z: https://www.pwc.pl/pl/artykuly/nowosci-podatkowe/2019/2019-01-28-obowiazkowy-split-payment.html
PWN. (bd; 2019, 16 lipca). Podwykonawca. Pozyskano z: https://sjp.pwn.pl
Rochowicz, P. (2019; 2020, 20 lutego). Zagraniczne pomysły na walkę z luką VAT. Pozyskano z: https://www.rp.pl/VAT/301169983-Zagraniczne-pomysly-na-walke-z-luka-VAT.html
Rozporządzenie Komisji (WE) 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych), Załącznik I.
Objaśnienie podatkowe z 17 marca 2017 roku – Stosowanie mechanizmu odwróconego obciążenia w transakcjach dotyczących świadczenia usług budowlanych (2020, 18 lutego). Pozyskano: https://finanse-arch.mf.gov.pl/
PARP. (2019). Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Warszawa: PARP.
PIE. (2018). Zmniejszenie luki VAT w Polsce w latach 2016–2017. Warszawa: PIE.
PIE. (2019). Krótka historia VAT w Polsce. Warszawa: PIE.
PWC. (2014). Luka podatkowa w VAT – jak zwalczać? Warszawa. Pozyskano z: https://www.pwc.pl/pl/publikacje/2014/luka-podatkowa-w-vat-jak-to-zwalczac.html (18.02.2020 r.)
PWC. (2015). Wyłudzenia VAT- luka podatkowa w 2014 roku i prognoza na 2015. Pozyskano z: https://www.pwc.pl/pl/pdf/luka-vat-pwc-wrzesien-2015.pdf
Sebastianka B. (2017). Karuzela podatkowa- mechanizm i uczestnicy przestępstwa wyłudzenia podatku VAT. Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Płocku. Nauki Ekonomiczne, 26, 285–297
Szelenbaum, E. (2017). Wniosek o wydanie informacji klasyfikacyjnej. W: M. Murawski (red.), Odwrotne obciążenie podatkiem VAT w usługach budowlanych. Warszawa: Woleters Kluwer.
Szlęzak-Matusewicz, J. (2015). Odwrotne obciążenie VAT jako mechanizm przeciwdziałający oszustwom podatkowym. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe,
Ubezpieczenia, 76(1), 265–275. doi: 10.18276/frfu.2015.76/1-23
Suchocki, P. (2018; 2019, 16 lipca). Krajowa Informacja Skarbowa – podsumowanie 2017 roku. Pozyskano z: https://blog.dzp.pl/tax/krajowa-informacja-skarbowa-podsumowanie-2017-roku
Tratkiewicz, T. (2016). Luka w VAT- sposoby przeciwdziałania w Polsce i Unii Europejskiej. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 264, 185–196.
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (2004). Dz.U. z 2016, poz. 710.
Wielgo, M. (2017; 2020, 23 lutego). Odwrotne obciążenie – 3 powody, dlaczego nie powinno być stosowane w budownictwie. Pozyskano z: https://www.muratorplus.pl/biznes/prawo/odwrotne-obciazenie-3powody-dlaczego-nie-powinno-byc-stosowane-w-budownictwie-aa-7icc-qpR9-K1DK.html
Zalewska, B., Dziadek, K. (2014). Odwrotne obciążenie podatkiem VAT przedmiotem kontroli zarządczej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 72, 269–278.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Articles are published under the terms of the Creative Commons License (CC BY-ND 4.0; Attribution– NoDerivs).
