Kształtowanie kompetencji osobistych i społecznych w szkolnictwie zawodowym dla sektora handlu detalicznego w świetle opinii partnerów społecznych

Autor

  • Wioletta Kilar Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej
  • Sławomir Kurek Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Geografii Społeczno- -Ekonomicznej.
  • Tomasz Rachwał Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.9.18

Słowa kluczowe:

kompetencje osobiste i społeczne, szkolnictwo zawodowe, sektor handlu detalicznego, partnerzy społeczni

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie roli kompetencji osobistych i społecznych jako składowych postawy przedsiębiorczej w warunkach kryzysu gospodarczego, którego jednym z przejawów jest wzrastające bezrobocie, szczególnie wśród ludzi młodych. Szczególna uwaga zostanie skierowana na kształcenie tych kompetencji w szkolnictwie zawodowym, przygotowującym do pracy w sektorze handlu detalicznego na podstawie celów i założeń międzynarodowego projektu badawczo- -edukacyjnego „Kompetencje Sektora Handlu Detalicznego - kształtowanie kompetencji osobistych i społecznych w szkolnictwie zawodowym dla sektora handlu detalicznego (ReSeCo)”. W artykule przedstawiono także ważniejsze wnioski z analizy opinii partnerów społecznych odnośnie potrzeb i wymagań w sektorze sprzedaży detalicznej w zakresie rozwijania kompetencji osobistych i społecznych oraz przydatności proponowanych materiałów dydaktycznych. 

Biogramy autorów

Wioletta Kilar - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej

Wioletta Kilar, dr, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej. Geograf ekonomiczny. Adiunkt w Zakładzie Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej Instytutu Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Sekretarz Rady Redakcyjnej czasopisma „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”. Posiada znaczne doświadczenie jako nauczyciel geografii i podstaw przedsiębiorczości, które zdobyła pracując w kilku ponadgimnazjalnych szkołach krakowskich. Jej zainteresowania badawcze ukierunkowane są przede wszystkim na procesy kształtowania się i funkcjonowania ponadnarodowych korporacji, globalizacji, przemian struktur przestrzennych przemysłu oraz problematykę nauczania przedsiębiorczości i geografii w szkole. Jest autorem i współautorem licznych publikacji z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej i przedsiębiorczości oraz wielu materiałów dydaktycznych, edukacyjnych i ekspertyz.

Sławomir Kurek - Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Geografii Społeczno- -Ekonomicznej.

Sławomir Kurek, dr hab., profesor Uniwersytetu Pedagogicznego, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Geografii Społeczno- -Ekonomicznej. Geograf społeczno-ekonomiczny. Członek Komitetu Nauk Demograficznych PAN. Pełni m.in. funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Geografii ds. Nauki i Współpracy Zagranicznej, kierownika Studiów Doktoranckich z Geografii oraz redaktora naczelnego czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Geographica”. Jego zainteresowania badawcze skupiają się przede wszystkim na problematyce przemian struktur społeczno-demograficznych Polski i Europy, procesów suburbanizacji w obszarach metropolitalnych oraz edukacji w zakresie przedsiębiorczości.

Tomasz Rachwał - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej

Tomasz Rachwał, dr, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Instytut Geografii, Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej. Geograf ekonomiczny, członek Krajowej Rady Przedsiębiorczości. Pełni m.in. funkcję Kierownika Zakładu Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej Instytutu Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Sekretarza Naukowego Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Zastępcy Redaktora Naczelnego czasopism „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, „Przedsiębiorczość – Edukacja” oraz „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica”. Jego zainteresowania badawcze skupiają się przede wszystkim na problematyce przemian struktur przestrzennych przemysłu, funkcjonowania różnych branż działalności gospodarczej, restrukturyzacji przedsiębiorstw oraz roli przedsiębiorczości w rozwoju układów przestrzennych oraz edukacji w zakresie przedsiębiorczości.

Bibliografia

Berger, S., Canning, R., Dolan, M., Kurek, S., Pilz, M., Rachwał, T. (2012). Curriculum-making in prevocational education in the lower secondary school: A regional comparative analysis within Europe. Journal of Curriculum Studies, 44 (5), 679-701.

Borowiec, M., Rachwał, T. (2011). Kształtowanie postaw przedsiębiorczych na lekcjach geografii wyzwaniem edukacyjnym w procesach globalizacji. Przedsiębiorczość – Edukacja, 7, 321-332.

Choinkowska, E. (2012). Budowanie postaw przedsiębiorczych w pracy pedagogicznej przez oddziaływanie psychologiczne. Przedsiębiorczość – Edukacja, 8, 127-136.

Cieślik, J. (2007). Kształcenie w zakresie przedsiębiorczości na poziomie akademickim. W: P. Wachowiak, M. Dabrowski, B. Majewski (red.), Kształtowanie postaw przedsiębiorczych a edukacja ekonomiczna. Warszawa: Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych, 71-80.

Covey, S.R. (2003). 7 nawyków skutecznego działania. Poznań: Rebis.

Covey, S.R. (2004). Zasady skutecznego przywództwa, Poznań: Rebis.

Czapliński, P. (2011). Funkcjonowanie przemysłu przetwórstwa rybnego w Polsce w okresie kryzysu gospodarczego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17, 114-128.

Dorocki, S. (2011). Wpływ kryzysu gospodarczego na przemiany struktur regionalnych Francji. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17, 67-86.

Dorocki, S., Kilar, W., Rachwał, T., Świętek, A., Zdon-Korzeniowska, M. (2012). Biznesplan krok po kroku. Poradnik dla uczniów i uczennic. III część produktu finalnego. Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.

Entrepreneurship Education at School in Europe. National Strategies, Curricula and Learning Outcomes (2012). Education, Audiovisual and Culture Executive Agency. Brussels: Eurydice.

Gabała, J. (2005). Kształtowanie postaw przedsiębiorczych uczniów. Przedsiębiorczość – Edukacja, 1, 145-152.

Jankowska, B., Pietrzykowski, M. (2012). Postawy proprzedsiębiorcze studentów a profil kształcenia – Polska na tle innych krajów. Przegląd Organizacji, 8, 28-32.

Jankowska, B., Pietrzykowski, M. (2013). Pro-entrepreneurial attitudes of students in relation to their educational profile: Poland against the background of other countries. Interdisciplinary Studies Journal, 2 (4), 83-102.

Juchnowicz, K. (2007). Polityka edukacyjna wobec potrzeb rynku pracy. W: P. Wachowiak, M. Dabrowski, B. Majewski (red.), Kształtowanie postaw przedsiębiorczych a edukacja ekonomiczna. Warszawa: Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych, 40-46.

Juchnowicz, M. (2005). Uwagi dotyczące realizacji przedmiotu podstawy przedsiębiorczości. Przedsiębiorczość – Edukacja, 1, 189-193.

Kilar, W. (2011). Wpływ kryzysu na funkcjonowanie korporacji Panasonic. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17, 187-196.

Kilar, W., Rachwał, T., Zając, M. (2012). Poradnik metodyczny dla nauczycieli i nauczycielek. II część produktu finalnego. Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.

Kitowski, J. (2009). Influence of Global Economic Crisis on Operation of Special Economic Zones in Poland. Geopolitical Studies, 15, 241-267.

Kitowski, J. (2011). Wpływ kryzysu finansowego i gospodarczego na efekty funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych w Polsce. W: B. Namyślak (red.), Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych. Współczesne kierunki przemian społeczno-ekonomicznych, Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego, 19, Wrocław, 23-39.

Kompetencje kluczowe w uczeniu się przez całe życie. Europejskie Ramy Odniesienia. (2007). Luxembourg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.

Kurek, S., Rachwał, T. (2010). The Role of Business Education in the Development of Entrepreneurship in the Member States of the European Union, Europa XXI, 19, 127-142.

Kurek, S., Rachwał, T. (2011). Development of entrepreneurship in ageing populations of The European Union, Procedia. Social and Behavioral Sciences, 19 (2011), 397-405.

Kurek, S., Rachwał, T. (2012). Vocational Education and Training in Poland During Economic Transition. In: M. Pilz (ed.), The Future of Vocational Education and Training in a Changing World. Wiesbaden: Springer, 321-340.

Kurek, S., Rachwał, T., Szubert, M. (2012a). Business Competencies in Polish School Curricula: Opinions of Teachers and Social Partners. In: M. Pilz, S. Berger, R. Canning (eds), Fit for Business. Pre- Vocational Education in European Schools, Wiesbaden: Springer, 61-88.

Kurek, S., Rachwał, T., Szubert, M. (2012b). Kształtowanie kompetencji biznesowych uczniów gimnazjum w świetle opinii nauczycieli na podstawie wyników badań prowadzonych w ramach europejskiego projektu FIFOBI. Przedsiębiorczość – Edukacja, 8, 24-36.

Nowak, P. (2011). Funkcjonowanie sektora motoryzacyjnego w okresie kryzysu w latach 2008−2009. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17, 177-186.

Osuch, W. (2011). Kompetencje w zakresie komunikacji interpersonalnej w dobie postępujących procesów globalizacji. Przedsiębiorczość – Edukacja, 7, 177-186.

Osuch, W. (2012). Ocena wykształcenia kompetencji przedmiotowych z geografii społeczno-gospodarczej a wybrane aspekty innowacyjności w edukacji i kształceniu nauczycieli. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica, 3, 122-137.

Pietrzykowski, M. (2011). Entrepreneurship in Higher Education – the case of Poland. In: M. Dabić, M. Pietrzykowski (eds), Fostering Education in Entrepreneurship, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 113-128.

Piróg, D. (2011a). Usługi edukacyjne na poziomie akademickim w kontekście wymagań rynku pracy, Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 18, 23-36.

Piróg, D. (2011b). Graduates of geographical studies on the labour market in the process of transformation in higher education. Prace i Studia Geograficzne, 48, Prace Instytutu Geografii UJK, 18, 161-172.

Piróg, D. (2012a). Changes to the conception of geography curricula within university education in Poland in the 21st century in the face of labour market challenges. European Journal of Geography, 3(2), 24-41.

Piróg, D. (2012b). Methods for efficiency improvement of geographical studies within the scope of procurement of work by graduates exemplified by solutions applied in Great Britain and in Germany. In: B. Wójtowicz (ed), Natural sciences in educational systems of European countries in the 21st century. Kraków: Wydawnictwo DEHON, 129-141.

Rachwał, M., Rachwał, T. (2005), Rola kształcenia umiejętności obsługi klienta na lekcjach podstaw przedsiębiorczości. Przedsiębiorczość – Edukacja, 1, 221-226.

Rachwał, T. (2004a). Podstawy przedsiębiorczości. Słownik, Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.

Rachwał, T. (2004b). Cele i treści kształcenia przedsiębiorczości w szkołach ponadgimnazjalnych. W: J. Brdulak, M. Kulikowski (red.), Przedsiębiorczość stymulatorem rozwoju gospodarczego, Warszawa: Instytut Wiedzy, 263-270.

Rachwał, T. (2006). Kształtowanie postaw przedsiębiorczych w edukacji szkolnej. W: B. Muchacka (red.), Szkoła w nauce i praktyce edukacyjnej, t. II, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Akademia Pedagogiczna w Krakowie, 427-434.

Rachwał, T., (2011). Wpływ kryzysu na zmiany produkcji przemysłowej w Polsce. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17, 99-113.

Rachwał, T., Zdon-Korzeniowska, M. (2011). Turystyka w warunkach światowego kryzysu gospodarczego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 18, 116-128.

Rachwał, T., Ratajski, P., Zając, M. (2012). Innowacyjna Strategia Kształcenia „Krok w przedsiębiorczość”. I część produktu finalnego. Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.

Rettinger, R., Staszak, P. (2011), Wpływ kryzysu na wielkość pasażerskiego ruchu lotniczego na świecie na podstawie wybranych przykładów. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 18, 129-138.

Šerý, O. (2011). The impact of economic crisis on regions dominated by motor vehicles industry (the case of Vysočina Region). Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17, 155-163.

Surdej, A., Wach, K. (2007). Entrepreneurship as the Challenge for Polish Economy in the 21st Century.

Miskolc University – Faculty of Economics Conference Proceedings. Pozyskane z: http://dx.doi. org/10.2139/ssrn.1113531.

Świętek, A. (2012). Oczekiwania a realia wejścia ludzi młodych na rynek pracy jako wyzwanie dla edukacji z przedsiębiorczości. Przedsiębiorczość – Edukacja, 8, 137-154.

Świłło, I. (2012), „Jestem przedsiębiorczy – kształtowanie postaw przedsiębiorczych wśród młodzieży z wykorzystaniem innowacyjnych technik i narzędzi”. Prezentacja projektu, Przedsiębiorczość – Edukacja, 7, 64-70.

Uliszak, R. (2011). Przejawy kryzysu we współczesnym rolnictwie. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 18, 101-115.

Wach, K. (2007). Kształtowanie postaw przedsiębiorczych w programach nauczania. Stan obecny i proponowane kierunki zmian. W: P. Wachowiak, M. Dabrowski, B. Majewski (red.), Kształtowanie postaw przedsiębiorczych a edukacja ekonomiczna. Warszawa: Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych, 120-127.

Wach, K. (2008). Entrepreneurship Education in Poland. ERENET Profile, vol. III, no. 3 (11), 36-44.

Wójtowicz, M. (2011). Wpływ światowego kryzysu gospodarczego na brazylijski i meksykański przemysł samochodowy. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17,

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE).

Zioło, Z. (2011). Wpływ światowego kryzysu na tempo wzrostu gospodarki i światowych korporacji. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 17, 9-32.

Zioło, Z. (2012). Miejsce przedsiębiorczości w edukacji. Przedsiębiorczość – Edukacja, 8, 10-23.

Pobrania

Opublikowane

2013-12-29

Jak cytować

Kilar, W., Kurek, S., & Rachwał, T. (2013). Kształtowanie kompetencji osobistych i społecznych w szkolnictwie zawodowym dla sektora handlu detalicznego w świetle opinii partnerów społecznych. Przedsiębiorczość - Edukacja, 9, 273–288. https://doi.org/10.24917/20833296.9.18