Sytuacja i przyszłość rynku książki w Polsce z uwzględnieniem konkurencyjności wydań papierowych i e- booków
DOI:
https://doi.org/10.24917/20833296.212.11Słowa kluczowe:
audiobook, czytelnictwo, e-book, książka papierowa, rynek książkiAbstrakt
Artykuł podejmuje temat ewolucji rynku książki w kontekście zmian nawyków czytelniczych, postępującego rozwoju technologii oraz wyzwań ekonomiczno -kulturowych. Głównym celem tego opracowania jest przedstawienie stanu polskiej branży książkowej oraz elementów kształtujących konkurencyjność różnych formatów wydawniczych. W analizie wykorzystano dane wtórne, raporty instytucjonalne oraz literaturę krajową i zagraniczną. Narzędziem badawczym była analiza SWOT, która pozwoliła uporządkować mocne i słabe strony rynku oraz zidentyfikować szanse i zagrożenia wynikające z uwarunkowań technologicznych, społecznych i instytucjonalnych. Wyniki badania sugerują, że przyszłość książek opiera się na współistnieniu form papierowych oraz cyfrowych, a postęp w zakresie czytelnictwa zależy m.in. od dostępności, jakości treści, interesujących sposobów dystrybucji, a także efektywnej reklamy. Artykuł zaznacza również istotę działań publicznych i edukacyjnych, które mogą zapobiegać spadkowi czytelnictwa i wspierać nowoczesne formy kontaktu z literaturą.
Bibliografia
Bakalarz -Duverger, M., Zarzycka, M., Tarka, A., Adamik, E. (2024). Czyta(nie)? Jak wspierać czytelnictwo młodych w dobie rewolucji cyfrowej. Warszawa: Warszawskie Obserwatorium Kultury.
Biblioteka Analiz. (2024; 2025, 28 marca). Kondycja polskiego sektora książkowego. Pozyskano z: https:// rynek -ksiazki.pl/wp -content/uploads/2024/10/raport2024_elektroniczny.pdf.
Biblioteka Narodowa. (2024; 2025, 27 marca). Ruch wydawniczy w liczbach 2023, t. 77. Książki. Pozyskano z: https://www.bn.org.pl/download/document/1716983811.pdf.
Bieleń, M., Kubiczek, J. (2020). Response of the labor market to the needs and expectations of Gene- ration Z. E ‑mentor, 86(4), 87–94. DOI: https://www.doi.org/10.15219/em86.1486.
Bobrowska, A. (2020). Metody promocji książki. Zarządzanie Biblioteką, 12(1), 109–123.
Carolan, S., Evain, C. (2013). Self -publishing: Opportunities and threats in a new age of mass culture.
Publishing Research Quarterly, 29, 285–300. DOI: https://doi.org/10.1007/s12109-013-9326-3.
Departament Mecenatu Państwa MKiDN. (2024; 2025, 19 kwietnia). Sprawozdanie z realizacji programu w 2023 r. Pozyskano z: https://www.gov.pl/web/edukacja/sprawozdanie -z -realizacji -w-2023-roku-priorytetu-3-narodowego -programu -rozwoju -czytelnictwa-20-na -lata-2021-2025.
Dera, J. (2024). BookTok: A narrative review of current literature and directions for future research. Literature Compass, 21(10–12), e70012. DOI: https://doi.org/10.1111/lic3.70012.
GUS. (2024; 2025, 5 kwietnia). Biblioteki publiczne w 2023 roku (Informacje sygnalne). Pozyskano z:
https://stat.gov.pl/obszary -tematyczne/kultura -turystyka -sport/kultura/biblioteki -publiczne -w2023-roku,14,8.html.
Gostkowska -Dźwig, S. (2023). Analiza SWOT jako narzędzie strategicznego planowania biznesowego. W: S. Gostkowska -Dźwig, E. Kempa, M. Mrozik, R. Królik. Wybrane metody analizy w procesie zarządzania strategicznego. Częstochowa: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, 24–42.
Górski, M., Tomkiewicz, Ł., Wajda, G. (2021). Piractwo czy nieformalny obieg książek elektronicznych w Polsce? Próba charakterystyki. W: S. Skórka, E. Piotrowska (red.), Książki w plikach. Publikowanie, udostępnianie i użytkowanie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP, 21–41.
Kapica, G. (2024). Kultura czytelnicza priorytetem współczesnego społeczeństwa. Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development, 107(1), 173–186.
Kasperek, K. (2016). Self -publishing – zarys najważniejszych problemów. Sztuka Edycji. Studia tekstologiczne i edytorskie, 10(2), 91–102. DOI: https://doi.org/10.12775/SE.2016.023.
Lupinacci, L. (2021). ‘Absentmindedly scrolling through nothing’: Liveness and compulsory continuous connectedness in social media. Media, Culture & Society, 43(2), 273–290. DOI: https://doi.
org/10.1177/0163443720939454.
Mafi, T. (2022). Odkryj mnie. Poznań: We Need Ya.
Montesi, M., Esteban Aragoneses, M. (2014; 2025, 22 kwietnia). Does a film adaptation of a novel influence reading behavior? The answer is on the Web. Pozyskano z: https://hdl.handle. net/20.500.14352/34678.
Pomykalski, A. (2008). Zarządzanie i planowanie marketingowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN.
Rachubnik, J., Sroczyński, M., Oleszczuk -Zygmuntowski, J. (2024; 2025, 10 kwietnia). Jeszcze książka nie zginęła? Raport o polskim rynku książki. Warszawa: Polska Sieć Ekonomii dla Instytutu Książki. Pozyskano z: https://instytutksiazki.pl/files/upload/files/Raport_PLSE_Jeszcze%20ksia%CC%A8z%CC%87ka%20nie%20zgine%CC%A8%C5%82a_digital.pdf.
Skórka, S. (2021). Użyteczność czytników książek elektronicznych w świetle standardów. Przegląd Biblioteczny, 89(3), 359–384.
Statista. (2024; 2025, 21 kwietnia). Number of users of eBooks in Poland from 2018 to 2027 (in millions).
Pozyskano z: https://www.statista.com/forecasts/1218615/number -of -ebook -users -poland.
Statista. (2025; 2025, 18 kwietnia). Leading e‑ book and audiobook applications in Poland in 2024, by number of downloads (in 1,000s). Pozyskano z: https://www.statista.com/statistics/1226249/poland-leading -ebook -and -audiobook -apps -by -downloads/.
Thalken, R., Mimno, D., Wilkens, M. (2024). It matters to the viewer: Social reviews of books adapted for film. Digital Studies / Le champ numérique, 13(3), 1–22. DOI: https://doi.org/10.16995/dscn.9671.
Wojtkowska, A., Gąsiorowska, A. (2024; 2025, 22 kwietnia). Profilaktyka, diagnoza i terapia e ‑uzależnień wśród dzieci i młodzieży. Praktyczny podręcznik dla specjalistów pracy z dziećmi i ich rodzinami. Warszawa: Liberi Libri. Pozyskano z: https://kcpu.gov.pl/wp -content/uploads/2025/01/ Profilaktyka -diagnoza -i -terapia -e -uzaleznien_WojtkowskaGasiorowska2024.pdf.
Zasacka, Z., Chymkowski, R., Koryś, I. (2024; 2025, 5 kwietnia). Stan czytelnictwa książek w Polsce w 2023 roku. Warszawa: Biblioteka Narodowa. Pozyskano z: https://www.bn.org.pl/download/ document/1717404995.pdf.
Zweiffel, M. (2023). Czy cały czas trzeba biec? Miejsce książki drukowanej w erze mobilności. W: M. Nowina -Konopka, W. Świerczyńska -Głownia, A. Hess (red.), Nowa rewolucja komunikacyjna. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 157–172.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Przedsiębiorczość - Edukacja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
