Lokalne grupy działania – zróżnicowanie i znaczenie we wspieraniu przedsiębiorczości w województwie małopolskim
DOI:
https://doi.org/10.24917/20833296.202.7Abstrakt
W warunkach kształtowania gospodarki opartej na wiedzy i społeczeństwa informacyjnego szczególnie istotnym czynnikiem rozwoju układów lokalnych staje się kapitał społeczny. W artykule podjęto problematykę funkcjonowania lokalnych grup działania (LGD) w województwie małopolskim, które poprzez wzmacnianie kapitału społecznego mogą stawać się skutecznym czynnikiem rozwoju lokalnej przedsiębiorczości. Przedmiotem analizy były LGD w województwie małopolskim, których lokalne strategie rozwoju zostały przyjęte do realizacji w perspektywie 2014-2020. Podstawowym źródłem danych były raporty ewaluacji wszystkich LGD. W badaniach zmierzano do określenia zróżnicowania LGD oraz ich znaczenia w rozwoju przedsiębiorczości i podnoszeniu kapitału społecznego obszarów wiejskich. LGD są zróżnicowane pod względem liczby gmin, mieszkańców, celów oraz realizowanych naborów i projektów. Zrealizowane projekty integrują społeczności lokalne, wzmacniają jakość kapitału społecznego i kreują nowe produkty turystyczne. W konsekwencji wzmacniają lokalny potencjał ekonomiczny, pobudzają przedsiębiorczość, promują produkty i usługi lokalne oraz spełniają ważny walor edukacyjny. W pracy zarysowano dalsze kierunki badań. W obecnym okresie programowania istotne jest położenie większego nacisku na działania kształtujące postawy obywatelskie, budujące poczucie sprawczości mieszkańców oraz angażujące ich w większym stopniu w realizację przedsięwzięć, a także w warunkach starzejącego się społeczeństwa, zaliczenie osób starszych do defaworyzowanych grup.
Bibliografia
Abramowicz, J., Borowczak, A., Grabowska, I., Polańska, Z., Popis, Z., Kopczyńska, M., Krzewski, A., Ledzion, B. (2019). Raport końcowy z badania pn. „Określenie optymalnego modelu funkcjonowania Lokalnych Grup Działania w nowej perspektywie finansowej oraz ocena jakości i efektywności ich funkcjonowania”. Warszawa.
Adamczyk, M. (2021). Kapitał społeczny elementem konstytutywnym bezpieczeństwa publicznego. Studia i Analizy Nauk o Polityce, 2, 77‒90. DOI: https://doi.org/10.31743/sanp.12697.
Bański, J. (2015). Rola instytucji otoczenia biznesu w rozwoju przedsiębiorczości wiejskiej. Wieś i Rolnictwo, 2(167), 139‒149.
Bański, J. (2008). Wiejskie obszary sukcesu gospodarczego. Przegląd Geograficzny, 80(2), 199–222. Biuro Prasowe UMWM/JS. (2022, 9 czerwca). Ponad 2 mln zł dla małopolskich Lokalnych Grup
Działania. Pozyskano z: https://www.malopolska.pl/aktualnosci/fundusze-europejskie/ponad-2- mln-zl-dla-malopolskich-lgd-na-nowe-lokalne-strategie-rozwoju
Borowiec, M. (2010). Kapitał ludzki i społeczny w procesie rozwoju obszarów wiejskich województwa podkarpackiego. Studia KPZK PAN, CXXVI, 181‒205.
Brambert, P., Kiniorska, I. (2018). Aktywność społeczności wiejskiej w ramach funkcjonowania Lokalnych Grup Działania w województwie świętokrzyskim. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, 32, 89–107.
Brańka, P. (2023). Efekty i bariery realizacji PROW 2014‒2020 przez lokalne grupy działania w województwie małopolskim w zakresie wsparcia przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Przedsiębiorczość – Edukacja [Entrepreneurship – Education], 19(2), 88–101. DOI: https://doi. org/10.24917/20833296.192.6.
Borowiec, M. (2010). Rola zasobów intelektualnych w procesach integracji europejskiej. Przedsiębiorczość‒Edukacja, 6, 25–34. DOI: https://doi.org/10.24917/20833296.6.2.
Bourdieu, P. (1980). Le capital social: notes provisoires. Actes de la Recherche en Sciences Sociales, 31, 2–3.
Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. W: J.G. Richardson (red.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. Greenwood Press, 241–258.
Burt, R.S. (1992). Structural holes: The social structure of competition. Harvard University Press. Coleman, J.S. (1988). Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, 94(Supplement), 95–120.
Coleman, J.S. (1990). Foundations of social theory. Harvard University Press.
Czarnecki, A. (2009). Rola urbanizacji w wielofunkcyjnym rozwoju obszarów wiejskich. Warszawa: IRWiR PAN.
Działek, J. (2011). Kapitał społeczny – ujęcia teoretyczne i praktyka badawcza. Studia Regionalne i Lokalne, 3(45), 100‒118.
Fukuyama, F. (1999; 2024, 10 grudnia). Social capital and civil society. Paper presented at the “IMF Conference on Second Generation Reforms”. Washington, DC. Pozyskano z: http://www.imf.org/ external/pubs/ft/seminar/1999/reforms/fukuyama.htm
Gittell, R.J., Vidal, A. (1998). Community organizing: Building social capital as a development strategy. Sage.
Granovetter, M.S. (1974). Getting a job: A study of contacts and careers. Harvard University Press.
Halamska, M., Michalska, S., Śpiewak, R. (2010). LEADER w Polsce: drogi implementacji programu. Wieś i Rolnictwo, 4, 104–119.
Heffner, K. (2011). Wielofunkcyjność obszarów wiejskich w Polsce. Rzeczywistość czy mit? Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 133, 8‒26.
Herbst, J. (2008). Kraina nieufności: kapitał społeczny, rozwój gospodarczy i sprawność instytucji publicznych w polskiej literaturze akademickiej. W: P. Swianiewicz, J. Herbst, M. Lackowska,
A. Mielczarek (red.), Szafarze darów europejskich. Kapitał społeczny a realizacja polityki regionalnej w polskich województwach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 20–53.
Hoffmann, R., Jefimowicz, H. (2014). Wpływ inicjatyw Lokalnych Grup Działania na rozwój społeczno-gospodarczy obszarów wiejskich w województwie wielkopolskim. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 26, 149–158. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2014.26.11
Kamińska, W. (2011). Aktywność gospodarcza osób fizycznych na obszarach wiejskich w Polsce. Studia KPZK PAN, 133, 103–127.
Kamińska, W. (2006). Pozarolnicza indywidualna działalność gospodarcza w Polsce w latach 1988–2003. Prace Geograficzne, 203.
Kamińska, W., Heffner, K. (red.). (2010). Kapitał ludzki i społeczny w procesie rozwoju obszarów wiejs- kich. Studia KPZK PAN, CXXVI.
Kaźmierczak, T., Rymsza, M. (red.). (2007). Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna. Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych.
Kłodziński, M. (2010). Mikroprzedsiębiorczość na obszarach wiejskich. Wieś i Rolnictwo, 2(147), 20–34.
Knieć, W., Goszczyński, W. (2011). Uwarunkowania procesów aktywizacji społeczności wiejskich: wyniki badań nad lokalnymi grupami działania oraz grupami partnerskimi. Polityka Społeczna, 5(1), 24–27.
Kołodziejczyk, D. (1995). Pozarolnicza indywidualna działalność gospodarcza na obszarach wiejskich. Wiadomości Statystyczne, 3.
Kotarski, H. (2013). Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój województwa podkarpackiego. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich. (2024, 10 grudnia). LEADER. Pozyskano z: https://ksow.pl/idee/leader Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich. (2024, 12 grudnia). Co to jest RLKS (CLLD)?. https://ksow.pl/idee/leader/co-to-jest-rlks-clld
Kunioka, T., Woller, G.M. (1999). In (a) democracy we trust: Social and economic determinants of sup- port for democratic procedures in Central and Eastern Europe. The Journal of Socio-Economics, 28(5), 577–596.
Kwiatkowski, M. (2005). Kapitał społeczny. W: Z. Bokszański (red.), Encyklopedia socjologii. Suplement. Warszawa: Oficyna Naukowa, 105–111.
Lewenstein, B. (2006). Społeczeństwo rodzin czy obywateli – kapitał społeczny Polaków okresu transfor- macji. Societas/Communitas, 1,163–196.
Letki, N. (2003; 2024, 10 grudnia). Explaining political participation in East-Central Europe: Social cap- ital, democracy and the communist past. Nuffield College Politics Working Paper, 2. Pozyskano z: http://siteresources.worldbank.org/EXTECAREGTOPSOCDEV/Resources/Letki_political_par- ticipation.pdf
Lin, N. (2001). Building a network theory of social capital. W: N. Lin, K. Cook, R.S. Burt (red.), Social capital: Theory and research, Aldine de Gruyter, 3–29.
Mohan, G., Mohan, J. (2002). Placing social capital. Progress in Human Geography, 26(2), 191–210. Mróz, A. (2024). Upodmiotowienie obszarów wiejskich w kontekście ewolucji polityki spójności Unii Europejskiej. Studia Regionalne i Lokalne, 1(95), 55‒69. DOI: https:doi.org/10.7366/1509499519504.
Musiał-Malago, M., Marcisz, J. (2019). Lokalne grupy działania i ich działalność na obszarach wiejskich na przykładzie województwa małopolskiego. Studia Ekonomiczne. Gospodarka. Społeczeństwo. Środowisko, 1(3), 158‒171.
Portes, A. (1998). Social capital. Its origins and applications in modern sociology. Annual Review of Sociology, 24, 1–24.
Portes, A. (2000). The two meanings of social capital. Sociological Forum, 15(1), 1–12.
Potok, A. (2005). Obszary wiejskie jako miejsce zamieszkania i pracy. W: Polska wieś 2025. Wizja rozwo- ju. Warszawa: Fundacja Fundusz Współpracy, 57–66.
Putnam, R.D., Leonardi, R., Nanetti, R.Y. (1995). Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech. Warszawa: Wydawnictwo Znak; Fundacja im. Stefana Batorego.
Putnam, R.D. (2008). Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne. Ewaluacja zewnętrzna małopolskich lokalnych strategii rozwoju 2021. (2024, 10 grudnia). Pozyskano z: https://www.federacjalgdmalopolska.org.pl/wiadomosc/ewaluacja-zewnetrzna-lsr-raporty
Rosner, A. (red.). (2007). Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian. Warszawa: IRWiR PAN.
Rutten, R., Westlund, H., Boekema, F. (2010). The spatial dimension of social capital. European Planning Studies, 18(6), 863–871.
Serageldin, I., Grootaert, C. (2000). Defining social capital: An integrating view. W: P. Dasgupta, I. Serageldin (red.), Social capital: A multifaceted perspective. World Bank, 40–58.
Szczepański, M.S., Bierwiaczonek, K., Nawrocki, T. (red.). (2008). Kapitały ludzkie i społeczne a konkurencyjność regionów. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Trigilia, C. (2001). Social capital and local development. European Journal of Social Theory, 4(4), 427– 442.
Wasilewski, A. (red.). (2011). Instrumenty polityki regionalnej i strukturalnej wspierające rozwój przed- siębiorczości na obszarach wiejskich. Program Wieloletni 2011–2014. IERiGŻ, 14.
Woolcock, M. (1998). Social capital and economic development: Toward a theoretical synthesis and policy framework. Theory and Society, 27(2), 151–208.
Wortman, S.M. Jr. (1990). Rural entrepreneurship research: An integration into the entrepreneurship field. Agribusiness, 6(4). 329‒344.
ZachodniaMałopolska.pl. (2024, 12 grudnia). https://zachodniamalopolska.pl/
Zioło, Z. (2010). Rola zasobów intelektualnych, kapitału ludzkiego i społecznego w procesie rozwoju obszarów wiejskich. KPZK PAN, Studia, CXXVI.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Przedsiębiorczość - Edukacja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
