Przedsiębiorczość w wybranych koncepcjach życia społecznego: libertarianizm i katolicka nauka społeczna

Abstrakt

Przedsiębiorczość jest pojęciem niejednoznacznie definiowanym. Libertarianizm i katolicka nauka społeczna to odmienne koncepcje życia społecznego, zatem interesujące jest, jak w tych koncepcjach interpretuje się kwestie związane z przedsiębiorczością. Zasadniczymi celami opracowania są wyjaśnienie, jak definiuje się przedsiębiorczość we wskazanych koncepcjach, określenie, który sposób postrzegania przedsiębiorczości jest wybierany jako właściwy, wreszcie wskazanie podobieństw oraz różnic wraz z wyjaśnieniem ich źródeł. Podstawową metodą badawczą była analiza wskazanych koncepcji w dostępnych źródłach i opracowaniach. W obu analizowanych koncepcjach przedsiębiorczość jest ważną kwestią, ale w katolickiej nauce społecznej proponuje się inne niż w libertarianizmie jej uzasadnienie, jako włączanie możliwie wielu osób w kreowanie dobra wspólnego oraz jako realizację celów wspólnotowych, zmniejszające tym samym liczbę osób zmarginalizowanych i wykluczonych – dominuje zatem akcentowanie przedsiębiorczości społecznej, w przeciwieństwie do libertarianizmu, a jednoznacznie wskazuje się granice aktywności indywidualnej wraz z podkreśleniem konieczności uwzględnienia w działaniach etyki katolickiej i zasady solidaryzmu społecznego. Libertarianie, akcentując indywidualizm, nieskrępowaną wolność osobistą i własność prywatną, wskazują całkowicie wolną konkurencję jako fundamentalny sposób rozwiązywania problemów i kryzysów świata. Zasadniczym podmiotem aktywności w ich koncepcji jest wolna i racjonalna jednostka, w efekcie krytykują postrzeganie społeczeństwa jako czegoś więcej niż tylko suma jednostek.