Efekty i bariery realizacji PROW 2014–2020 przez lokalne grupy działania w województwie małopolskim w zakresie wsparcia przedsiębiorczości na obszarach wiejskich
DOI:
https://doi.org/10.24917/20833296.192.6Słowa kluczowe:
lokalne grupy działania, obszary wiejskie, przedsiębiorczość na obszarach wiejskich, rozwój obszarów wiejskichAbstrakt
Przedsiębiorczość stanowi jeden z głównych czynników decydujących o wielofunkcyjnym rozwoju wsi. Jest to koncepcja od ponad dwudziestu lat forsowana przez polityki unijne oraz krajowe w odniesieniu do obszarów, gdzie rolnictwo nie może stanowić głównego źródła dochodów mieszkańców. Celem artykułu jest identyfikacja efektów realizacji programu LEADER na obszarach wiejskich województwa małopolskiego w zakresie wsparcia przedsiębiorczości, a także rozpoznanie barier związanych z pozyskiwaniem środków finansowych w ramach tego programu. Dokonano analizy poziomu przedsiębiorczości na obszarach wiejskich województwa małopolskiego (analizowano gminy wiejskie oraz miejsko -wiejskie) w roku 2014 oraz 2021. Pozwoliło to na sformułowanie wniosków dotyczących jego przestrzennego zróżnicowania, a także zależności pomiędzy poziomem rozwoju przedsiębiorczości a jego wzrostem. Przeprowadzono badania ankietowe wśród lokalnych grup działania, dzięki czemu uzyskano informacje o efektach zrealizowanych projektów (liczba wygenerowanych miejsc pracy, rodzaj działalności gospodarczej). Ponadto zidentyfikowano bariery pozyskiwania środków na rozwój przedsiębiorczości przez mieszkańców. Były one zróżnicowane, przez co podzielono je na trzy grupy: gospodarcze, społeczne oraz administracyjne. Do najważniejszych można zaliczyć złożoność i zbyt małą klarowność przepisów regulujących procedury korzystania z pomocy, odpływ ludzi młodych, rosnące koszty funkcjonowania przedsiębiorstw powodujące niedoszacowanie wstępnych kosztorysów, a także niepewność i marazm lokalnej społeczności spowodowane pandemią COVID-19.
Bibliografia
Bański, J. (2015a). Rola instytucji otoczenia biznesu w rozwoju przedsiębiorczości wiejskiej. Wieś i Rolnictwo, 2(167), 139‒149.
Bański, J. (2015b). Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na wsi – wybrane zagadnienia. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 102(1), 59‒69.
Brańka, P. (2017). Obszary wiejskie w woj. małopolskim o najwyższej koncentracji problemów społeczno-gospodarczych – identyfikacja, czynniki sprawcze. Studia KPZK PAN, 174, 433‒441.
Czarnecki, A. (2009). Rola urbanizacji w wielofunkcyjnym rozwoju obszarów wiejskich. Warszawa: IRWiR PAN.
Eftekhari, A.R., Hamdollah, S.G. (2011). Rural Development with Emphasis on Entrepreneurship (Definitions, Viewpoints and Experiences). Teheran: Samt Publication.
Halamska, M. (2002). Przedsiębiorstwa, przedsiębiorcy, przedsiębiorczość francuskiej wsi. W: Przedsiębiorczość wiejska w Polsce i krajach Unii Europejskiej, B. Fedyszak -Radziejowska, M. Kłodziński (red.). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Heffner, K. (2011). Wielofunkcyjność obszarów wiejskich w Polsce. Rzeczywistość czy mit? Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania PAN, nr 133.
Kamińska, W. (2011). Aktywność gospodarcza osób fizycznych na obszarach wiejskich w Polsce. Obszary wiejskie. Wielofunkcyjność, migracje, nowe wizje rozwoju, 133, 197‒213.
Kłodziński, M. (2014). Przedsiębiorczość pozarolnicza na wsi w procesie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. Wieś i Rolnictwo, 1.
Kłodziński, M. (2013). Barier rozwoju pozarolniczej działalności gospodarczej. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, XV(1).
Kłodziński, M. (2006). Aktywizacja społeczno gospodarcza gmin wiejskich oraz małych miast, Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Kłodziński, M. (2001). Wielofunkcyjny rozwój wsi w Polsce a proces modernizacji rolnictwa. Postępy Nauk Rolniczych, 3.
Kulawiak, A., Suliborski, A., Rachwał, T. (2022). Research on rural entrepreneurship in Terms of the Literature: Definition Problems and Selected Research Issues. Quaestiones Geographicae, 41.
Miłek, D., Kantarek, I. (2017). Przedsiębiorczość w rozwoju polskich regionów. Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, 50(2)..
Novikova, K. (2019). „Żyj lokalnie, pracuj globalnie?”. Praca na odległość przyszłością społeczności lokalnej: zarys problematyki. W: Społeczności lokalne – samorządność i inicjatywy oddolne w globalnym świecie, T. Herudziński, J. Wojnicki (red.). Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Pomianek, I., Niewęgłowska, M. (2017). Bariery rozwoju pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich w opinii przedsiębiorców i władz lokalnych powiatu radzyńskiego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 487.
Rosner, A. (2011). Zróżnicowanie przestrzenne obszarów wiejskich a pożądane kierunki ich rozwoju. Studia KPZK PAN, CXXXIII..
Semczuk, M. (2017). Wpływ peryferyjności na rozwój społeczno gospodarczy obszarów wiejskich wo jewództwa małopolskiego. Rozprawa doktorska obroniona w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie na Wydziale Biologiczno Geograficznym.
Semczuk, M. (2013). Farmland Agricultural Exploitation in the Rural Areas of the Polish Carpathians. Journal of Settlements and Spatial Planning, 4.
Shucksmith, M. (2013). Future Directions in Rural Development. Carnegie UK Trust.
Skubiak, B. (2015). Czynniki i bariery rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 42(2).
Stanny, M. (2013). Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Stanny, M., Rosner, A., Komorowski, Ł. (2018). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap III. Struktury społeczno gospodarcze ich zróżnicowanie i dynamika. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
Szopiński, W. (2004). Działalność pozarolnicza wyrazem przedsiębiorczości na wsi. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 1015(2).
Szopiński, W., Grzybek, M. (2018). Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na terenie gmin miejsko -wiejskich. Problemy drobnych gospodarstw rolnych, 1.
Wortman, S.M. Jr. (1990). Rural enterpreneurship research: an integration into the enterpreneurship field. Agribusiness, 6(4).
Wyszkowska, Z. (2013). Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Journal of Agribusiness and Rural Development, 3(25).
Zuzek, D., Mickiewicz, B. (2013). Szanse i bariery rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w Polsce. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego – Ekonomia i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 101.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Przedsiębiorczość - Edukacja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
