Inflacja kwalifikacji. Prawo malejącej krańcowej użyteczności w kontekście edukacyjnych decyzji studentów

Autor

DOI:

https://doi.org/10.24917/20833296.212.5

Słowa kluczowe:

prawo malejącej krańcowej użyteczności, edukacja wyższa, inflacja kwalifikacji, mikropoświadczenia, ekonomia behawioralna, system boloński, decyzje edukacyjne studentów

Abstrakt

Artykuł analizuje zjawisko malejącej krańcowej użyteczności edukacji wyższej w kontekście decyzji edukacyjnych współczesnych studentów. Korzystając z teorii ekonomicznej oraz koncepcji ekonomii behawioralnej, autorka podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy każdy kolejny stopień akademicki, kurs lub każda godzina zajęć dostarczają studentowi proporcjonalnych korzyści – zarówno subiektywnych, jak i obiektywnych. W pracy zwrócono uwagę na nasilające się tendencje do ograniczania edukacji formalnej na rzecz krótkich, wyspecjalizowanych form kształcenia (mikropoświadczenia, kursy zawodowe) oraz omówiono ich implikacje dla jakości zdobywanej wiedzy i kształcenia akademickiego. Autorka wskazuje również na problem inflacji kwalifikacji i deprecjacji dyplomów, sugerując, że presja na kolejne szczeble edukacji wyższej może prowadzić do utraty autentycznej wartości wykształcenia. W konkluzjach podkreślono konieczność jakościowej reformy systemu edukacyjnego opartej na indywidualizacji ścieżek kształcenia oraz zachowaniu równowagi między praktyczną efektywnością edukacji a tradycyjnymi wartościami akademickimi.

Biogram autora

Ewelina Gdaniec - Wyższa Szkoła Gospodarki, Bydgoszcz, Polska

Ewelina Gdaniec, historyczka 2.0, humanistka cyfrowa, prorektorka ds. kształcenia Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy. W pracy naukowej łączy metody hermeneutyczne, narzędzia empiryczne oraz refleksję epistemologiczną w badaniu i wizualizacji procesów historycznych. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się na innowacyjnych metodach dydaktyki akademickiej oraz na analizie współczesnych wyzwań szkolnictwa wyższego, takich jak inflacja kwalifikacji, spłycenie wartości edukacji i zmieniające się oczekiwania studentów w erze mikrokwalifikacji i cyfryzacji kształcenia.

Bibliografia

Çiftçi, Ş.K., Karadağ, E. (2024). Grade inflation effects of capacity expansion in higher education: A longitudinal study in undergraduate teacher education programs from 2003 to 2022. Humanities and Social Sciences Communications, 11(1), 856. DOI: https://doi.org/10.1057/s41599-024-03387-6.

Denning, J.T., Eide, E.R., Mumford, K.J., Patterson, R.W., Warnick, M. (2022). Why have college completion rates increased. American Economic Journal: Applied Economics, 14(3), 1–29.

Golden, G., Kato, S., Weko, T. (2021). Quality and value of micro‑ credentials in higher education: Preparing for the future. OECD Publishing. DOI: https://doi.org/10.1787/9c4ad26d -en.

OECD. (2023). Education at a Glance 2023: OECD Indicators. Paris: OECD Publishing.

OPI–PIB. (2023). Spadek liczby kandydatów na studia II stopnia – analiza danych systemu ELA. Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy.

Samuelson, P.A. (2007). Ekonomia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Sandel, M. (2013). Czego nie można kupić za pieniądze. Moralne granice rynku. Warszawa: Kurhaus Publishing.

Smith, A. (2007). Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Thaler, R.H. (2015). Misbehaving: The Making of Behavioral Economics. New York: W.W. Norton & Company.

Pobrania

Opublikowane

2025-12-23

Jak cytować

Gdaniec, E. (2025). Inflacja kwalifikacji. Prawo malejącej krańcowej użyteczności w kontekście edukacyjnych decyzji studentów. Przedsiębiorczość - Edukacja, 21(2), 89–97. https://doi.org/10.24917/20833296.212.5