Obowiązek naprawy towarów wynikający z unijnej dyrektywy R2R a interesy producentów

Abstrakt

Dyrektywa Right to Repair (R2R) nakłada na producentów obowiązek naprawy określo- nych produktów, mający na celu ograniczenie planowanego postarzania, redukcję odpadów i ochronę środowiska. Artykuł analizuje skutki ekonomiczne i prawne tej regulacji, koncentrując się na wyzwaniach dla przedsiębiorców. Badanie opiera się na analizie prawnej, studium przypadku oraz modelowaniu ekonomicznym. Wyniki wskazują, że obowiązek naprawy może obniżyć sprzedaż nowych urządzeń i spowolnić innowacje. Studium przypadku firmy Apple pokazuje, że obecne ceny napraw przekraczają poziom akceptowalny dla konsumentów (ok. 20% wartości nowego produktu), a regulacja cen może zagrozić rentowności producentów. Głównym problemem pozostaje definicja „rozsądnej ceny” naprawy, która powinna być przystępna dla konsumentów, ale jednocześnie akceptowalna dla przedsiębiorców. Wymóg udostępniania części zamiennych i dokumentacji dodatkowo osłabia przewagę konkurencyjną producentów. Wnioski sugerują, że implementacja dyrektywy R2R bez strat dla firm jest niemożliwa. Choć regulacja przynosi korzyści środowiskowe i konsumenckie, to zmusza producentów do dostoso- wania modeli biznesowych, strategii cenowych i cykli innowacyjnych.