Audiowizualne narzędzia dydaktyczne w kształtowaniu kompetencji przedsiębiorczych i wiedzy ekonomicznej osób z zaburzeniami słuchu
DOI:
https://doi.org/10.24917/20833296.211.12Słowa kluczowe:
innowacyjne narzędzia edukacyjne, kompetencje kluczowe, kompetencje przedsiębiorcze, materiały dydaktyczne, osoby niesłyszące, osoby słabosłyszące, osoby z zaburzeniami słuchuAbstrakt
Kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych i wiedzy ekonomicznej osób z zaburzeniami słuchu jest trudne i wymagające ze względu na bariery komunikacyjne oraz specyficzne potrzeby eduka- cyjne tej grupy uczniów. Głównym celem artykułu jest empiryczna weryfikacja skuteczności audiowizu- alnych narzędzi dydaktycznych opracowanych w ramach projektu „Innowacyjne narzędzia edukacyjne” jako instrumentu kształtowania kompetencji przedsiębiorczych i wiedzy ekonomicznej uczniów z zabu- rzeniami słuchu, z oceną użyteczności dydaktycznej tych narzędzi oraz poziomu ich akceptacji wśród użytkowników. Hipoteza główna zakłada, że zastosowanie w trakcie lekcji audiowizualnych narzędzi dydaktycznych współtworzonych przez osoby niesłyszące sprzyja kształtowaniu kompetencji przedsię- biorczych oraz poszerzaniu wiedzy ekonomicznej uczniów z zaburzeniami słuchu, a także wzmacnia ich zaangażowanie i pozytywną percepcję procesu nauczania. Przeprowadzone badania potwierdziły, że przygotowane materiały filmowe są wartościowym narzędziem w edukacji osób z zaburzeniami słuchu, w tym kształtowaniu kompetencji przedsiębiorczych oraz poszerzaniu wiedzy ekonomicznej. Efektywne wykorzystanie tych materiałów wymaga jednak elastycznego i indywidualnego podejścia, dostosowanego do potrzeb i możliwości poszczególnych osób niesłyszących.
Bibliografia
Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Domagała-Zyśk, E. (2016). Napisy jako forma wspierania edukacji i funkcjonowania społecznego osób niesłyszących i słabosłyszących. W: W. Otrębski, K. Mariańczyk (red.), Przepis na rehabilitację. Dzieci i młodzież z niepełnosprawnością. Gdańsk: Harmonia Universalis, 41–53.
Duraj, J., Papiernik-Wojdera, M. (2010). Przedsiębiorczość i innowacyjność. Warszawa: Difin.
Eckert, U. (2005). Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących – surdopedagogika. W: W. Dykcik (red.),
Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 149–158.
Forlin, C., Chambers, D. (2011). Teacher preparation for inclusive education: Increasing knowledge but raising concerns. Asia‑Pacific Journal of Teacher Education, 39(1), 17–32.
Galindo, N.M., de Moura Sá, G.G., Barros, L.M., de Sousa Lima, M.M., dos Santos S.M.J., Caetano, J.Á. (2023). Effectiveness of educational video on deaf people’s knowledge and skills for cardiopulmo- nary resuscitation: a randomized controlled trial. Revista da Escola de Enfermagem da USP, 57, e20220227. DOI: https://doi.org/10.1590/1980-220X-REEUSP-2022-0227en.
Khasawneh M.A.S. (2023). The use of video as media in distance learning for deaf students. Contemporary Educational Technology, 15(2), ep418.
Komisja Ekspertów ds. Głuchych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich (2020). Osoby Głuche w Polsce 2020. Wyzwania i rekomendacje. Raport Komisji Ekspertów ds. Osób Głuchych. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Krakowiak, K. (2016). Propozycje zmian systemowych w zakresie kształcenia dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi spowodowanymi przez uszkodzenia słuchu (niesłyszących, słabosłyszących, niedosłyszących). Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 2, 49–66.
Krause, A. (2004). Człowiek niepełnosprawny wobec przeobrażeń społecznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Najwyższa Izba Kontroli (2022): Edukacja głuchych i niedosłyszących dzieci i młodzieży”, LPO.430.001.2022, Nr ewid. 117/2022/P/22/075/LPO, Warszawa: NIK.
Pietraszkiewicz, K. (2019). Znaczenie wiedzy finansowej dla rozwoju przedsiębiorczości. W: T. Rachwał (red.), Kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych. Warszawa: Wydawnictwo FRSE, 80–95.
Rachwał, T. (red.) (2019). Kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych. Warszawa: Wydawnictwo FRSE.
Wiśniewska, A. (2011). Czeska droga ku dwujęzycznemu nauczaniu niesłyszących. W: Edukacja niesłyszących. Publikacja pokonferencyjna. Łódź: Polski Związek Głuchych Oddział Łódzki, 171–191.
Zacłona, Z., Zacłona, T. (2014). Early social intervention as a preventing tool against the social exclusion of deaf youth. Špeciálny Pedagóg, 3(1), 3–9.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483, ze zm.).
Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r.
(Dz.U. z 2012 r. poz. 1169, ze sprostowaniem).
Deklaracja Praw Dziecka, uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 20 listopada 1959 r., Nowy Jork, Stany Zjednoczone.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka – przyjęta i proklamowana rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 217 A (III) w dniu 10 grudnia 1948 r.
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2021 r. poz. 1762 ze zm.).
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1824 ze zm.).
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1082, ze zm.).
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1062 ze zm.).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1289).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 1309).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie orzeczeń i opinii wy‑ dawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno‑pedago‑ gicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1743 ze zm.).
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1818).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. z 2019 r. poz. 639 ze zm.).
Národní plán opatření pro snížení negativních důsledků zdravotního postižení, schválen v roce 1993 us‑ nesením vlády, ČR č. 493.
Zakon o znakove řeči, č. 155/1998 Sb.
Zákon o komunikačních systémech, č. 384/2008 Sb., v úplném znění vyhlášen pod č. 423/2008 Sb.
Zákon Národnej rady Slovenskej republiky o posunkovej reči nepočujúcich osôb, č. 149/1995 Z. z.
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie 2006/962/WE (Dz.Urz. UE z 30.12.2006 r. L 394/10).
Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.Urz. UE z 4.6.2018 r. C 189/01).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Przedsiębiorczość - Edukacja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są zgodnie z warunkami licencji Creative Commons (CC BY-ND 4.0; uznanie autorstwa-bez utworów zależnych).
